“Θεωρία, Χώρος, Πολιτισμός”

garaguniw 24grammata.Δρ. Θάνος Γκαραγκούνης  
Λέκτορας, Τμήμα Γεωγραφίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

24grammata.com- free ebooks
[κατέβασέτο/ download]

ebook- www.24grammata.gr

Τίτλος: “Θεωρία, Χώρος, Πολιτισμός”

Συγγραφέας: Θάνος Γκαραγκούνης

ISBN: 978-618-80809-3-5

Επίλεκτες Ψηφιακές Εκδόσεις: 24grammata.com

Υπεύθυνοι σειράς: Γιώργος Πρίμπας, Χαριτίνη Ξύδη

Σειρά: εν καινώ, Αριθμός σειράς:70

Τόπος και Χρονολογία πρώτης έκδοσης: Αθήνα, 03 Φεβρουαρίου 2014

Σελίδες: 316

Μορφή αρχείου: pdf

24grammata.com- free ebooks
[κατέβασέτο/ download]

έργα του ιδίου από τις ηλ. εκδόσεις 24grammata.com

  1. Εισαγωγή στην Ανθρωπογεωγραφία, Θάνος Γκαραγκούνης  κλικ εδώ

  2. Η Καταναλωτική Κοινωνία κλικ εδώ 

  3. Θάνος Γκαραγκούνης, Η έννοια του χώρου στη Δυτική Φιλοσοφία κλικ εδώ

  4.  ΠΟ(Π)ΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ~Αναγνώσεις~ κλικ εδώ

  5. Essay II.: Geoeconomy The Geoeconomy of Value culture, postmodernity, space κλικ εδώ

  6. Geographical Αnalysis. A poststructuralist approach.Thanos Garagunis κλικ εδώ

  7. Mediterraneanism. Geographical Representations of the Mediterranean κλικ εδώ

   Γκαραγκουνης 24γραμματα

O Θάνος Γκαραγκούνης γεννήθηκε στη Λάρισα το 1977. Είναι Γεωγράφος Έχει παρουσιάσει κυρίως απολήξεις της μεταδομικής θεωρίας και της σημασίας τους για τις επιστήμες του χώρου σε συνέδρια στην Ελλάδα. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Πατρών στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, στο ΤΕΙ Μεσολογγίου στο Τμήμα Διοίκησης Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και Οργανώσεων και στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο στο Τμήμα Γεωγραφίας.

Περιεχόμενα

Εισαγωγή……………………………………………………………………… 8

Κεφάλαιο Πρώτο: Θεωρία, Κοινωνία, Πολιτισμός …………………… 15

Κεφάλαιο Δεύτερο: Θεωρίες του Κοινωνικού Ι: Emile Durkheim,

Max Weber………………………………………………………………………………77

Κεφάλαιο Τρίτο: Θεωριες του Κοινωνικου ΙΙ: Ρουσσώ, Μοντεσκιέ,

Χομπς, Λοκ και Μακιαβέλλι……………………………………………………. 122

Κεφάλαιο Τέταρτο: Θεωριες του Ανορθολογικου Ι:

Μαρξ Νιτσε φροιντ ……………………………………………………………….. 155

Κεφάλαιο Πέμπτο: Θεωρίες του Ανορθολογικού ΙΙ: Φουκώ, Ρόρτυ,

Βιττγκεστάιν…………………………………………………………………………..200

Κεφάλαιο Έκτο: Θεωρίες του Λογικού και του Είναι: Λογική, Οντολογία, Σημειωτική: Χέγκελ, Χάιντεγγερ, Έκο……………………………………………………………………………

Κεφάλαιο Έβδομο: Κουλτούρα και Πολιτισμός……………………… 234

Αντί Συμπεράσματος…………………………………………………… 277

Βιβλιογραφία ………………………………………………………….. 302

εισαγωγήgaraguniw teoria 24grammata.com

Η θεματική του βιβλίου δεν είναι απαραίτητα λογική, αν και κανείς λογικός άνθρωπος δεν νομίζω να το απαιτούσε. Είναι όμως εύλογη -Η διάκριση που κάνει ο Αμερικάνος πολιτικός φιλόσοφος John Rawls στο έργο του Political Liberalism, για μια κοινωνία που θα σέβεται τη διαφορά υπό συνθήκες επάλληλης συναίνεσης και ελευθερίας, παρόλες τις ‘κατοπτρικές’ αιτιάσεις του Richard Rorty (1980) στο βιβλίο του Philosophy and the Mirror of Nature.

Η θεματολογία του σε κάθε περίπτωση είναι αναμφίβολα χαοτική, και τα ζητήματα που εξετάζει σχετίζονται και συνδέονται μεταξύ τους χαλαρά και μάλλον υπό συνθήκες ˙ όπερ και σημαίνει ότι η σχέση τους δεν είναι με κάποιο τρόπο αυταπόδεικτα και αυτονόητα δεδομένη. Είναι πρόδηλο ότι δεν εξαντλεί το θέμα ούτε εξαντλείται από και σε αυτό-αν εξαντληθεί κάποιος αυτός μπορεί να είναι ο αναγνώστης. Θεωρώ πάντως ότι αυτό είναι περισσότερο ένα πλεονέκτημα παρά κάποια μειονεξία του, που είναι ασυμβίβαστα αξεπέραστη ή προβληματική εν σχέσει με τον χαρακτήρα και την οινοεί φύση που οφείλει να έχει ή να ακτινοβολεί ένα βιβλίο. Αυτό σημαίνει ότι η διαπίστωση και διάπλαση της σχέσης των τριών θεμάτων είναι ζητούμενο, ένα στοίχημα, ή ένας στόχος, εν προκειμένω της συγγραφής του βιβλίου, και όχι κάποιο αντικειμενικό και αναπαλλοτροίωτο σημείο αφετηρίας της έρευνας που τελεί εν υπνώσει και ο συγγραφέας απλά και απροβλημάτιστα εν ευθέτω χρόνω επαναφέρει στις αισθήσεις, στα λογικά του ή σε πλήρη συνείδηση.

Αν ο χώρος, η θεωρία και ο πολιτισμός έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους, αυτό μένει και οφείλει να αποδειχτεί και όχι να λαμβάνεται ως μέσο ερεύνης ή ως σταθερά επικρατεία και πεδίο εντός του οποίου αυτοδίκαια μετακινείται και ελίσσεται η έρευνα.

Τυπικώς, το βιβλίο διακρίνεται σε τρία μέρη, τα οποία εν τούτοις δεν επικαλούνται το δικαίωμα της αυτονομίας, ουτε εμμένουν σε μια απροσάρμοστη και ξεροκέφαλη αλλά ανερμάτιστη ανεξαρτησία. Τουναντίον, ενώ θέτουν έντονα την ανάγκη της προσεκτικής απελευθέρωσης από ένα πιεστικό ζυγό που θα τα στοιχίσει απαραίτητα κάτω από ένα αυστηρά οριζόμενο θέμα, εν τούτοις υπακούουν σε αλληλοεξαρτώμενα κελεύσματα.

Η χωροταξική οργάνωση του βιβλίου και η νοησιαρχική (αν και το τελευταίο είναι σχετικά απίθανο να ελεγχθεί) του συγκρότηση κατόπιν και των παραπάνω, συμβιβάζει αυτές τις δύο αντίθετες προκύπτουσες κεφάλαιο-κεφάλαιο. Αυτή είναι μια κρίσιμη καμπή τόσο για την ανάγνωση όσο και για τη γραφή του, δεδομένου ότι πλέον δεν διακρίνονται στο βιβλίο τρία ανεξάρτητα μέρη από ένα σύνολο όπως το θεωρία-χώρος-πολιτισμός, τα οποία ευκρινώς ασχολούνται έκαστο με κάθε θέμα ξεχωριστά.

Αντιθέτως, επιχειρήθηκε και τα τρία ζητήματα να υφίστανται σε κάθε υφή, σε κάθε παράγραφο, σε κάθε πρόταση, ταυτόχρονα.

Κρισιμότερα όμως θα πρέπει να τονιστεί το εξής. Η σχέση μεταξύ των τριών δεν είναι διαλεκτική. Άλλωστε τι θα πει διαλεκτική; Η κατάχρηση που έχει υποστεί μια τέτοια φιλοσοφία ή μεθοδολογία δεν έχει προηγούμενο. Από τον Σωκράτη μέχρι το τον γεωγράφο David Harvey η επίκληση στην ισχύ και ηγεμονία της γίνεται άλλοτε με περισσότερη και άλλοτε με λιγότερη επιτυχία. Το τρίπτυχο θέση, αντίθεση, σύνθεση είναι κατά πάσα πιθανότητα αν όχι ανεπιφύλακτα, μια καρικατούρα, αφ’ ής στιγμής δεν λέει τίποτα για το είδος της σχέσης μεταξύ των στοιχείων που τη συναποτελούν. Μια ανάγνωση της διαλεκτικής, λέγεται ότι αφορά σε μια εξελικτική διαδικασία στοιχείων που υποθετικά ως στάδια μιας προηγούμενης ταυτότητας ζυμώνονται αργά αλλά σταθερά και τελικά εμφανίζουν μια νέα ιδιότητα λανθάνουσα στα μεν πρώτα, καταφάνερη και ακτινοβολούσα στο τελικό τρίτο στάδιο.

Φυσικά η πρώτη ταυτότητα δεν εξηγείται, ούτε μπορεί κανείς να διανοηθεί πως μια φαινομενικά υπερασπιζόμενη την κίνηση φιλοσοφία, εμμένει τελικά στο σταθερό (ταυτότητα) και το αιώνιο (σύνθεση) – παρόλο που κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι αυτό δεν είναι διαλεκτική και ότι η αληθινή διαλεκτική είναι κάτι άλλο κτλ. Αδήριτα, όμως ποτέ δεν ξεφεύγουμε από αυτόν τον κύκλο διαμάχης περί της ύπαρξης της αληθινής ερμηνείας. Μπορούμε όμως να μην θέσουμε καν το ζήτημα και να πούμε απλά ότι την απορρίπτουμε εφόσον και όταν τη θέτουμε κατ’αυτον τον τρόπο, χωρίς να μας απασχολήσει ιδιαίτερα η αληθινή ή ψευδής της έκφραση, εκτός αν μας πουν ότι ποτέ δεν τέθηκε έτσι, αλλά και αυτή η διαμάχη μοιάζει ατέρμονη.

Θα μπορούσε κανείς να απαλλαγεί από τέτοια διαλεκτικά σχήματα πάντως και μεταφυσικα διλήμματα. Χωρίς να μπούμε στο κόπο κάποιας ασυναγώνιστης επιστημολογικής και μεθοδολογικής κριτικής, αρκεί να πούμε, ότι είναι περισσότερο φτωχά σε έμπνευση, παρά ανεπαρκή. Είναι περίσσότερο άκαμπτα ως μεθοδολογικά σχήματα παρά ευέλικτα. Είναι περισσότερο ορθολογικά παρά ικανά να ενσωματώσουν ως αναλυτικά εργαλεία το πλήθος των εμπειρικών πραγματικοτήτων.

Ως εκ τούτου αντί για διαλεκτικά σχήματα μεταξύ των στοιχείων θεωρία-χώρος-πολιτισμού, θα αναζητήσουμε μια σχέση περιγραφής, παραγωγής και δημιουργίας ή διάπλασης, υιοθετώντας ένα λεξιλόγιο που δεν θα περιγράφει μια ήδη δοσμένη και ακλόνητη οντότητα ή ολότητα καλά κλεισμένη στο εαυτό της, αλλά μια σχέση μορφοποιώντας ένα λεξιλόγιο που θα αναπεριγράφει, κατακευάζει, οριοθετεί ένα εαυτό όπως αυτόν που θεωρούμε ότι ταιριάζει σε μια τέτοια σχέση-μόνο που κάτι τέτοιο είναι δυνατό μόνο εν πλω, καθ’ οδόν, στην πορεία, σε μια προσπάθεια ασφαλώς που όχι μόνο δεν μας απαλλάσσει από κόπους αλλά εντέινει την αγωνία και το πάθος -αγωνία, ψυχολογική, υπαρξιακή, ως όρος και συνθήκη της ανθρώπινης ζωής (Kierkegaard, 1990).

Στα επτά κεφάλαια που ακολουθούν το πρώτο εξετάζει τη συνολική σχέση θεωρίας, κοινωνίας και πολιτισμού διανοίγοντας το πλαίσιο εντός του οποίου θα κινηθούμε με αναφορά στην πολιτική γεωγραφία που προωθείται από κείμενα των Πλάτωνα και Αριστοτέλη. Το δεύτερο και το τρίτο κεφάλαιο αναλύουν βασικές θεωρίες του κοινωνικού συμβολαίου με στόχο να τεθεί η επιστημολογική γραμμή που τα συναρμολογεί δηλαδή ο κοινωνικός καταναγκασμός σταην πλάτη των κελευσμάτων του τριπτυχου θεωρία-χώρος-πολιτισμός, τις οποίες το τέταρτο και το πέμπτο προσπαθούν να ροκανίσουν μέσα από ότι ονομάζουμε θεωρίες του ανορθολογικού. Το έκτο κεφάλαιο αναλύει ζητήματα, λογικής, οντολογίας και γλώσσας, τα οποία τρόπο τινά συμβιβάζουν το ενδιαφέρον για την υποταγή (κοινωνικό συμβόλαιο) και την ανεξέλεγκτη δυναμική του ατόμου (ανορθολογικό) μέσα από τις θεματικές της λογικής, του είναι και της γλώσσας.

Τέλος το έβδομο κεφάλαιο επαναφέρει το ζήτημα της κουλτούρας και επαναπροσδιορίζει το τρίπτυχο θεωρία-χώρος-πολιτισμός με τρόπο που δεν ήταν ξεκάθαρος αρχικά (τόσο για τον συγγραφέα όσο και για τον αναγνώστη). Εξού και η ανάγκη και για τους δύο να διέλθουν τα κεφάλαια και τις παρακάτω σελίδες.

Το βιβλίο από άποψη μορφής, διατηρεί το χαρακτήρα του διδακτικού συγγράματος. Αν και δεν προσφέρεται επί του παρόντος ως τέτοιο, μου φάνηκε χρήσιμο.

24grammata.com- free ebooks
[κατέβασέτο/ download]