Αφιέρωμα στη ζωγράφο Ευγενία Γεροντάρα [1/3]

Όλα έχουν ειπωθεί,

αρκεί μόνο

η ικανότητα

του τεχνίτη

Τερέντιος

 Aπόστολος Θηβαίος

Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.comκλικ εδώ

ΜΙΚΡΟΙ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

Ε. Γεροντάρα

για τη ζωγράφο Ευγενία Γεροντάρα διαβάστε και εδώ, καθώς  και εδώ

Όταν συνάντησα τα έργα της αισθάνθηκα αμήχανα. Ώσπου να βρω το κέντρο βάρους της Ευγενίας Γεροντάρα περιπλανήθηκα σε μεγάλα μάτια και θεόρατες λύπες. Όλα τα χρώματα υπήρξαν στις παλέτες εκείνων των έργων. Πράσινο, του ξύλου, η παλιά σιένα, κίτρινο. Ύφος συγκατάβασης και ανέκφραστες γυναίκες σ΄ένα είδος οδοιπορικού της ανθρωπογραφίας. Τύποι σαν τους εθνικούς αντιπροσώπους, τις μασκότ που λέμε με περίτεχνα μουστάκια και γαλάζιες τιράντες. Όλο και όλο το πρόσωπό τους που δακρύζει. Υπάρχουν και άλλα αισθήματα λέει η ίδια σεμνά, επιβεβαιώνοντας πως βρήκε έναν άλλο τρόπο να πει τ΄απόρρητο.

Η τέχνη της διαθέτει βάθος. Εκείνο που επιφυλάσσει η χιλιετής ενασχόληση τούτου του τόπου με τα στοιχεία της φύσης αλλά και τ΄άλλο που συνεπάγεται ένα γνήσιο ταλέντο όταν κοινωνείται στον κόσμο. Η Γ.  Γνώρισε την τέχνη της με τον πιο φυσικό τρόπο. Άλλωστε η ίδια αποτελεί την τρίτη γενιά μιας πετυχημένης οικογενειακής προσφοράς στην τέχνη. Μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα της επιχείρησης αρκεί για να θυμηθεί κανείς από πού προέρχονται αυτοί οι παράλληλοι κόσμοι σκαρφαλωμένοι σε ράφια, στοιβαγμένοι στα κιβώτια και τις προθήκες. Λέξεις που χάθηκαν για πάντα. Που σημαίνουν την τέχνη όταν υπηρετεί τους πιο πρακτικούς σκοπούς της ζωής και τώρα απολαμβάνει την αναμνηστική αξία μιας συντελεσμένης εποχής.

Σκόρπιες παρουσίες σε εκθέσεις και κατολόγους διασώζουν πολύ λιγότερα απ΄αυτήν την πρωτοτυπία που μας αφιερώνει η δημιουργός. Μ΄ετοιμόροπα μάτια, μεταξύ της ανθρωπιάς και της φαντασίας οι μικροί αυτοί παράξενοι άνθρωποι προικίζονται με το δικό τους ύφος, τη δική τους ζωή. Αυτές οι χίλιες και μία όψεις, αυτά τ΄ατελείωτα μοντέλα ενός καινούριου ρεύματος για την σύγχρονη, καλλιτεχνική μας πραγματικότητα κερδίζουν τις εντυπώσεις. Ο θαυμαστικός τρόπος με τον οποίο προσλαμβάνονται οι σπάνιοι άνθρωποί της, προϊόν της ελευθερίας και εφόδιο της φαντασίας, διαμορφώνει μια καινούρια ταυτότητα. Η Ε. Αντλεί από τον Μποτέρο και τις θελτικές του οπτασίες, γυρίζει πίσω σ΄έναν καιρό που καμιά τέχνη δεν ήταν ξεχωριστή μα υπηρετούσε αυτή τη ζωή και τις συγκυρίες της. Την ώρα που θαυμάζεις όσα στήνονται στις μικρές επιφάνειες η Γ. αφηγείται μια ιστορία. Τα πρόσωπά της σε κοιτούν μ΄ευθεία, αφοπλιστικά βλέματα. Ανασύρουν παραστάσεις όπως ο σκεπτόμενος  και λαμβάνουν τις στάσεις των Αιγυπτίων όταν παραδίνονταν στους θεούς τους. Μια πιο έμπειρη και οξυδερκής ματιά θα μπορούσε ίσως να δώσει περισσότερες κατευθύνσεις για όλα όσα μας υποβάλλει η Ε.Γ.

Ή απλά αυτές οι μορφές συνιστούν τις όψεις μας στους καθρέφτες. Πάντα υπό τις γωνίες που μας χαρίζει η Γ. με τη χάρη της στιγμιαίας αναπαράστασης. Καθώς παρατηρώ μέρος απ΄τη συλλογή κεραμεικών της στέκω στην άκρη μιας πόρτας. Κοιτώντας μέσα απ΄τις διαλυμένες κλειδωνιές της γνωρίζω πρόσωπα και ανακαλύπτω ένα μυστικό. Κάτι εμπιστευτικό μέσα απ΄τα μάτια της Γ. μας χαρίζεται εδώ και μερικά χρόνια .Προσωπικό στίγμα μες στην ελληνική, καλλιτεχνική πολυφωνία που δεν γνωρίζει κρίσεις, περιορισμούς κεφαλαίων και φειδώ. Στη σκηνή αυτής της χώρας χρόνια τώρα μαίνεται η ίδια πρεμιέρα, ενώ πίσω, στα μετόπισθεν μιας γειτονιάς ανάβει ένα φως και κάτι που θα σε κάνει να γελάσεις με τη στοχαστικότητα ενός παιδιού αστράφτει  στα συντρίμια της ανεμοδαρμένης μας πρωτοπορίας από το εικαστικό έργο των ανώνυμων δημιουργών.

Κράτησα για το τέλος λίγα λόγια, όχι για το περιεχόμενο μα για το σχήμα ετούτη τη φορά. Ένας κόσμος σαν τα μουσικά ολόκληρα της νιότης μας, με μια ακόμη διάσταση χαρισμένη. Μόνο για τα μάτια μας αυτή τη φορά τα σχήματα της Γ. Βότσαλο ζωγραφισμένο και άλλοτε στρογγυλό λιθάρι τη; Κίχλης, ενός μεταφυσικού κόσμου που θα πλανάται πάντα στ΄όνειρο. Εκεί στο κούφιο των φτερών ενός γλάρου κοιμούνται όσα καταστρέψαμε. Η Ε. Γ. ανήκει σ΄εκείνο το σπάνιο είδος του ανθρώπου που διαθέτει προσωπικό πνεύμα και γλώσσα. Στον κώδικά της κυοφορούνται άνθρωποι στην πρώτη και μοναδική τους πανσέληνο, ολόγιωμοι με τα βλέματά τους στο πρώτο πλάνο. Πόζα σπάνια για τον καινούριο αιώνα μας.

Δεν γνωρίζω αν τούτο το σημείωμα ανταποκρίνεται σε όλα όσα γυρεύει με το έργο της να πει η καλλιτέχνης. Ωστόσο, ετούτη την ώρα που περιδιαβαίνω τον κόσμο της, που κοιτάζομαι στους καθρέφτες και ανακαλύπτω τις  προσωπικές της οπτικές νιώθω πως η Γ. ανήκει στους τεχνίτες, σ΄εκείνους τους μύστες που κληρονομούν την παλιά γνώση και υπερασπίζονται ένα είδος συνέχειας και ενότητας. Οι ζωγραφισμένες της ανθρωπόμορφες φιγούρες δεν έχουν βεβαίως καμιά σχέση με την οικεία οπτική μας. Εντάσσονται στο θαυμαστό πραγματικό που μας περιβάλλει και που μπορεί να υπάρχει μες στο κατεπείγον κάθε πραγματικότητας. Αρκεί λίγο ταλέντο και η πραγματικότητα θα μετασχηματιστεί.