Η Μήδεια σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα σκηνοθεσία του Φίλιππου Κανακάρη.

24grammata.com- θέατρο

γράφει η Μαρία Ξυπολοπούλου

‘’ Έρωτα εσύ, όταν πέσεις
μ’ αβάσταχτην ορμή, δε φέρνεις
στον άνθρωπο αρετή
μήτε όνομα καλό’ όμως όταν
γαληνεμένη η Κύπριδα ζυγώσει,
δεν είναι τότε άλλη θεά
γλυκύτερη από κείνην. ‘’
‘’Άφησες του πατέρα σου τη στέγη
Με ξέφρενη καρδιά από την αγάπη,
Του πελάγου τους δίδυμους περνώντας κάβους.
Δύστυχη, τώρα ζεις σε ξένο τόπο,
Με το κρεβάτι σου άδειο, έχοντας χάσει
Τον άντρα σου κι ακόμη από τη χώρα
Με καταφρόνια σ’ αποδιώχνουν. ‘’

‘’Γιατί πάντα το μέτρο νικά, φτάνει μόνο τα’ όνομά του να πεις κι αν το κάμεις κυβερνήτη στα έργα σου, τότε ωφέλειες θα βρεις μονάχα’ πράξεις πάνω απ’ το μέτρο ποτέ στους ανθρώπους δε φέρνουν καλό’ πιο τρανές συμφορές σ’ ένα σπίτι σωρεύουν, αν θυμός θεϊκός το χτυπήσει’’

‘’ λογίζεται η πιο μεγάλη ευτυχία να μη διχογνωμούν γυναίκα κι άνδρας ‘

ΜΗΔΕΙΑ  ΤΟΥ  ΕΥΡΙΠΙΔΗ

Το κέντρο συνάντησης για τις τέχνες και τα μέσα του  σήμερα , BIOS , φιλοξενεί την παράσταση Μήδεια σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα σκηνοθεσία του Φίλιππου Κανακάρη. Πρόκειται για μια διαφορετική σκηνοθετική άποψη, όπου παρουσιάζει την δολοπλόκο αρχετυπική ηρωίδα Μήδεια μέσα από μια σύγχρονη οπτική γωνία με τη μορφή ενός σκηνικού ντουέτου που αναζητά τις ρίζες της βίας με χιούμορ. Σκοπός της συγκεκριμένης παρουσίασης, είναι να αναδείξει την διαχρονικότητα του αριστουργήματος του Ευριπίδη. Ο σκηνικός διάλογος εξελίσσεται ενώπιον των θεατών, ενώ η απόφαση  για το ποιος εν τέλει ευθύνεται αφήνεται στο κοινό. Ερωτήματα όπως ως ποιο σημείο μπορεί να φτάσει η ανοχή μας αλλά και η συνενοχή μας  θα προβληματίσουν όσους παρακολουθήσουν την παράσταση.  Ο ρόλος της Μήδειας έχει ενσαρκωθεί κατά καιρούς από μεγάλες ελληνίδες ηθοποιούς όπως η Κατίνα Παξινού, η Καριοφυλλιά Καραμπέτη και η Λήδα Τασσοπούλου. Το καλοκαίρι η περιοδεία της Μήδειας με τον Γιώργο Κιμούλη να ερμηνεύει την ομώνυμη ηρωίδα σημείωσε μεγάλη επιτυχία και κέρδισε το ενδιαφέρον του κοινού.

Η Μήδεια αν και διδάχτηκε για πρώτη φορά το 431 π.Χ. αποτελεί μια τραγωδία με νεότερα στοιχεία που την καθιστούν επίκαιρη ακόμα και σήμερα. Είναι η τραγωδία που έχει ως κεντρική ηρωίδα μια ειδεχθή φόνισσας, μια προδομένη και πληγωμένη γυναίκα που σκοτώνει τα παιδιά της για να εκδικηθεί τον άντρα της. Μια γυναίκα που παρασυρόμενη από τον ερωτά της και την εμπιστοσύνη που είχε στο πρόσωπο του άντρα της και στους γαμήλιους όρκους του  , εγκαταλείπει την πατρίδα της και την οικογένεια της και φεύγει σε ξένη χώρα, μένοντας άπολις και εκτεθειμένη κοινωνικά και συναισθηματικά από την προδοσία του Ιάσονα. Μέσα από τον προδομένο έρωτα και την καταναγκαστική εξορία γεννιέται η επιθυμία της για εκδίκηση. Η γυναικεία της φύση δεν θα δεχτεί αδιαμαρτύρητα την απιστία, θα αντιδράσει όπως της υπαγορεύει η ψυχή της, θα μεταχειριστεί τα όπλα που γνωρίζει καλύτερα ‘ το δόλο και τη μαγική τέχνη.

Η Μήδεια του Ευριπίδη είναι μια γυναίκα που ενεργεί υποκινούμενη αποκλειστικά από έρωτα. Δεν είναι η βάρβαρη πριγκίπισσα που ενεργεί σύμφωνα με τις πρωτόγονες παραδόσεις του τόπου της αλλά δρα σύμφωνα με τα προστάγματα του πιο σκοτεινού κομματιού της ψυχής. Η προδοσία γεννάει το μίσος και αυτό με τη σειρά του χαλυβδώνει την εκδίκηση .Ο έρωτάς της  ξεκλειδώνει την πόρτα για την Άβυσσο και οδηγεί την ηρωίδα σε μια φρικτή και εξωανθρώπινη πράξη , στην πιο σκληρή τιμωρία’  την παιδοκτονία. Η γυναίκα που παύει να είναι μάνα, διατάζει τον εαυτό της να ξεχάσει κάθε ανθρώπινη αδυναμία .

Ο Ευριπίδης θέτει ρητά την προβληματική του μέσα από τα κριτήρια του ΄΄ορίου΄΄ αλλά και του ΄΄μέτρου΄΄. Αναλύει με ρεαλισμό την ανθρώπινη φύση , τα ένστικτά της, τα πάθη της και τα κίνητρα της. Στόχος του είναι να προβληματιστεί το κοινό δια μέσου των αιώνων.  Η Μήδεια αποτελεί το αιώνιο σύμβολο της μέχρι θανάτου ερωτευμένης γυναίκας. Στο πρόσωπο της αναγνωρίζονται οι ανορθολογικές παρορμήσεις και οι τυφλές δυνάμεις που εξουσιάζουν την ανθρώπινη φύση και την ωθούν στον όλεθρο.  Η υπέρβαση των ορίων του ανθρωπινού ανεκτού από την ηρωίδα είναι αυτό που την κάνει εν τέλει να είναι τόσο οικεία και τόσο ανθρώπινη. Η τραγωδία θέτει θεμελιώδη ερωτήματα όπως τη θέση της τρέλας σε μια τόσο τρικυμισμένη ανθρώπινη ψυχή, την αιώνια διαμάχη και προσπάθεια αλληλοκατανόησης των δύο φύλων, , τη σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων (Ελλήνων και Βαρβάρων) και την έμμεση εκδίκηση που δεν κατατείνει στο πρόσωπο του πραγματικά υπαιτίου αλλά χρησιμοποιεί ως όργανο της αθώες υπάρξεις και μεταθέτει με παράδοξο τρόπο  το εκδικητικό πάθος.
Μήδεια’ Στυγερή εγκληματίας ή κοινωνική επαναστάτρια; Θύτης ή θύμα;
Πώς ο έρωτας μετατρέπεται σε μίσος ; Πώς το μίσος χαλυβδώνει την επιθυμία για εκδίκηση ; Πώς η εκδίκηση οδηγεί σε ένα λουτρό αίματος ;
Θυμός Κρείσσων των βουλευμάτων.

Μήδεια, Antoine Mellado
28 Οκτωβρίου –  17 Δεκεμβρίου 2013 στο χώρο του BIOS BASEMENT
Τιμές 10 ευρώ (ενιαίο)
Συντελεστές :
Μετάφραση: Γιώργος Χειμωνάς
Σκηνοθεσία : Φίλιππος Κανακάρης
Βοηθός Σκηνοθέτη : Βιβή Νικολακοπούλου
Δραματουργική επεξεργασία: Κατερίνα Κωνσταντινάκου
Σκηνικά, Κουστούμια :  Αντώνης Βολανάκης
Ενδυματολογική Επιμέλεια : Μαρία Παπαδοπούλου
Μουσική: Γιώργος Ταμιωλάκης  Κίνηση: Μαριέλα Νέστορα
Φωτισμοί : Βαλεντίνα Ταμιωλάκη
Ερμηνεύουν:  Μαρία Πανουργιά,  Θανάσης Δόβρης, Βιβή Νικολακοπούλου, Μαρία Παμούκη, Χριστίνα Λαζουρά
.