Τα πρώτα “ευρωπαϊκά” γλυκά (πάστες κ.ά.) εκτοπίζουν τα σιροπιαστά.

24grammata.com- ιστορικά καφενεία

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

Το πρώτο delivery στην Αθήνα από το ζαχαροπλαστείο Μπερνίτσα.
Στις αρχές του 1900, η ζαχαροπλαστική περιοριζόταν μόνο στην παραγωγή γλυκών του ταψιού, του κουταλιού, τους «βακλαβάδες», τα λουκούμια, τους λουκουμάδες και άλλα. Η ζαχαροπλαστική τέχνη δυτικής προέλευσης (πάστες, σαντιγί, μιλφέιγ, φρουϊ γλασέ κ.ά.) ήταν παντελώς άγνωστη στην Ελλάδα. Ένας από τους σημαντικότερους διαμορφωτές αυτών των νέων γαστρονομικών συνηθειών ήταν ο Παναγιώτης Ι. Μπερνίτσας.
Πρόκειται για έναν αυτοδημιούργητο βιοπαλαιστή που κατάφερε να λειτουργήσει ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά ζαχαροπλαστεία στη Ελλάδα.  Ήταν, ίσως, ένα από τα πιο πολυτελή κοσμικά στέκια στην παλιά Αθήνα. Βρισκόταν στη γωνία Πανεπιστημίου και Πατησίων και δεν έκλεινε ποτέ (24 ώρες ανοιχτό). Το πρώτο μαγαζί του Μπερνίτσα (1885) βρισκόταν στη γωνία Πειραιώς και Σωκράτους και αναστάτωσε την Αθηναϊκή κοινωνία, όταν μαθεύτηκε ότι νοίκιασε (αρχές 1900) τη νέα αίθουσα στην Πανεπιστημίου με το ασύλληπτο, για την εποχή, μίσθωμα των 100 χρυσών λιρών ( Κ. Χατζιώτη, Πλατεία Ομονοίας, Σύλλογος των Αθηναίων, 1992).
Ο Μπερνίτσας, ίσως, θα μπορούσε να θεωρηθεί ο «πνευματικός πατέρας» των delivery και των catering στην Ελλάδα. Είχε οργανώσει ειδική υπηρεσία για την κατ΄οίκον παράδοση εμφιαλωμένου γάλακτος. Η παράδοση γινόταν με ειδικά διαμoρφωμένα μόνιππα… Για το catering πολυτελείας συνεργαζόταν με τους «Μαμαλάκηδες» της εποχής, που δεν ήταν άλλοι από τον Νικόλαο Τσελεμεντέ (1878 – 1958), τον Παπαστεφάνου και άλλους αρχιμαγείρους των ανακτόρων. Βέβαια, τα εδέσματα ήταν πανάκριβα και πολυτελή και γι αυτό προορίζονταν μόνο για συγκεκριμένη πελατεία της «καλής κοινωνίας».
Το μεγάλο πρόβλημα της επιχείρησης ήταν να βρει τους αρχιμάστορες (όπως τους έλεγαν τότε) της ζαχαροπλαστικής. Τους έφερνε από το Παρίσι, τη Βιέννη, τη Ζυρίχη και τους πλήρωνε, πραγματικά, μία περιουσία. Αυτοί οι αρχιμάστορες ήταν, ουσιαστικά, οι δάσκαλοι όλων των ζαχαροπλαστών στην Ελλάδα μέχρι και σήμερα. Μόνο ο Μπερνίτσαs απασχολούσε, στις δόξες του, 300 άτομα και όλοι αυτοί, αργά ή γρήγορα, θα ανοίξουν το δικό τους ζαχαροπλαστείο. Αν το καλοσκεφτήτε, σε αυτούς τους άσημους ανθρώπους οφείλουμε πολλές από τις συνήθειες της καθημερινής μας ζωής.
Η σπεσιαλιτέ του ζαχαροπλαστείου Μπερνίτσα ήταν το εκμέκ με σαντιγί, το οποίο ήταν πάντα φρέσκο, λόγω της μεγάλης ζήτησης. Στην οδό Ηπείρου (και αργότερα στην Ιερα Οδό) βρισκόταν το βουστάσιο Μπερνίτσα. Το επιχειρηματικό του ταλέντο αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ήταν από τους πρώτους επιχειρηματίες που ασπάστηκε τη νέα τεχνολογία: η επιχείρηση διέθετε από τα πρώτα τηλέφωνα στην Ελλάδα (1910) με αριθμό κλήσης 393.
Πάντως, οι μάγκες της εποχής αποκαλούσαν τους θαμώνες του ζαχαροπλαστείου ως «βυζανιάρικα» και «γαλακτομπεμπέδες του Μπερνίτσα». Αυτές οι ειρωνείες αναφέρονταν ακόμα και στις θεατρικές παραστάσεις της εποχής, ίσως, γιατί ο Μπερνίτσας ήταν αντιπαθητικός στους μετανάστες από την επαρχία, επειδή δεν τους επέτρεπε να αφήνουν τα μπαγκάζια και τους μπόγους τους.  Το ζαχαροπλαστείο έκλεισε το 1954.