Νίκος Καββαδίας

[…Ξεχασμένο τ’ άστρο του Βορρά, 
οι άγκυρες στο πέλαγο χαμένες.
Πάνω στις σκαλιέρες σε σειρά
δώδεκα σειρήνες κρεμασμένες …]

ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ

Στα ράδια

 Aπόστολος Θηβαίος

Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.comκλικ εδώ

Δείχνουν στο πέλαγο, βαθιά τους ορίζοντες και έπειτα σωπαίνουν. Γυρίζουν τα πρόσωπά τους αλλού, κανείς να μην τους δει που κλαίνε και απόψε.Το βάρος της καρδιάς του είναι τ΄ακριβότερο του κόσμου. Νύχτες ολόκληρες στους κάβους και τα καφενεία, κοιτώντας τη φθαρμένη φωτογραφία από μια αποικία που  χάθηκε.

Τα παλιά καράβια που μετεωρίζονται στο ναυπηγείο, λίγα μίλια από δω, με τα σβησμένα τους φώτα, με τα ύφαλα που γκρεμίστηκαν. Θα ΄ρθει μια ώρα που όλα τα φανάρια θ΄ανάψουν και πάλι. Και όλα εκείνα τα πλοία που πεθαίνουν στ΄ανοιχτά θα ΄ρθει μια μέρα που θα διαγράψουν μια ήσυχη τροχιά πάνω στα νερά τραβώντας για την Αλεξάνδρεια, το Κάϊρο, τ΄Ακρωτήρι της παλιάς, καλής ελπίδας. Στην Σμύρνη θα σταθούν και θα προσκυνήσουν, οι ναύτες θα ρίξουν στο νερό τ΄άνθη και όλοι εκείνοι οι πνιγμένοι θ΄ανοίξουν τα βυθισμένα τους μάτια που΄χουν των κρυστάλων την υφή και την όψη. Μέσα απ΄το βυθό θα φωτιστούν τα τρυφερά τους χρόνια, μέσα απ΄το βυθό που τίποτε και κανείς δεν τον κατοικεί θα λάμψουν οι αιώνες. Τότε και ο ποιητής που ζει κρυμμένος ανάμεσά τους θ΄αποκαλυφθεί.

 Ένα τραγούδι θα ψιθυρίσει για την χαμένη Αρμίδα που πλέει καιόμενη πάνω απ΄τα νερά, στους απροσμέτρητους κόμβους των τραγουδιών και των βιβλίων. Μεσσήνη, Ταρτησός, Σινώπη, λόφοι της Αμιάτα με τα καμίνια , χωριά της Όμβριας που χαθήκατε. Στο κατάστρωμά της λένε, θα κουβαλά τον ταύρο της Κρήτης, έναν Περσέα πετρωμένο, σειρήνες και την Ελένη που έζησε στα ντεπώ και έφυγε μ΄ένα κίτρινο άστρο. Το πλοίο αρμενίζει με το πετρωμένο του πλήρωμα, κάτι ναύτες ποιητές, με καρδιές φορτισμένες και ένα σκοτωμένο ποίημα στις άκρες των χειλιών τους. Αυτά είναι όλα και όλα όσα σώζονται στα νυχτέρια της ναυτοσύνης. Μια αίσθηση οραματική της Αρμίδας που πλέει με το παράξενο φορτίο της ανοιχτά της Ελλάδος ανάβει στα εικονοστάσια και τ΄ακροκεραύνια. Δοχεία μ΄ακριβά αρώματα, χασίς, καθρέφτες και τρόπαια μιας αρχαίας εκστρατείας. Οι γέροι αρμενιστές όλα τα παίζουν στα ζάρια και τα χάνουν.

Έξω απ΄την Σύρο ένα καράβι μεθυσμένο στέλνει χαιρετισμό. Πόσο πόνεσε και απόψε η καρδιά τους. Για το καράβι που ελεύθερο διασχίζει τα νερά, για τ΄αμίλητα μάτια ενός νέου από τερακότα, δεμένου στο ιστίο, αγκαλιά με σειρήνες και λωτούς. Για τα χρόνια που ξοδεύτηκαν  σ΄εμφυλίους και μεγάλα οράματα.

Η Αρμίδα στρέφει τα νώτα της κόντρα στον καιρό. Οι άγκυρες που χάθηκαν, το καράβι που περνά για τελευταία φορά κάτω απ΄τ΄άγημα ενός γερανού που κυμματίζει μεσίστιος. Όλα ξοδεύτηκαν στους πόντους. Φορτία, ηγεσίες, πορείες ολόκληρες ελευθερωτών χαιρετούν απ΄τις προκυμαίες την Αρμίδα του καιρού. Σ΄όλους τους ναούς του κόσμου τελούνται δεήσεις στ΄όνομα του πλοίου. Κάτω απ΄τα υπαίθρια φώτα της ταβέρνας, ανοιχτά του Πειραιά, σ΄ένα θέαμα σπαραχτικό η Ελλάς του ρεμπέτικου και των ασυρμάτων αποχαιρετά την Αρμίδα, κρατώντας πάντα μες στην καρδιά της μια τέταρτη και άπιαστη διάσταση. Έξω απ΄το περίγραμμα των ματιών της πλέει η Αρμίδα του ποιητή, ονομάζοντας πίκρα εκείνη την ιστορία  που δεν είναι άλλο απ΄τη μνήμη των νικημένων.Κάποιος είπε, τούτο το αίσθημα δεν έχει βαθμούς συγκριτικούς.

Μες στα κάτοπτρα της εποχής, τα ποιήματα του Νίκου Καββαδία ξαναζούν την πρώτη του νιότη. Η Λι, η μικρή έφηβη στην πορεία για την παράξενη Ελβετία που δεν είναι άλλο απ΄το θάνατο, τα πειρατικά, οι ιδανικοί και ανάξιοι εραστές, όλοι περνούν ξανά και χάνονται μες στην πόζα του καιρού. Αυτά τα ποιήματα που πάντα θα μοιάζουν με των πλανητών τα κατατόπια, απόψε ξυπνούν και πάλλονται όπως πρώτα. Αλλάζουν νοήματα, στέλνουν σήματα απ΄τους τροπικούς με το ελεφάντινο, τ΄άγνωρο μάτι τους, σπέρνουν αισθήματα, κερδίζουν και χάνουν τη φωνή τους, ταυτισμένα με μια Ελλάδα που χάθηκε για πάντα. Ο καλός άγγελος που συντρόφευε πάντα τους στίχους του Νίκου Καββαδία, εξέρχεται των υδάτων, με φτερούγες γλάρου στο κεφάλι. Η Αρμίδα του Νίκου Καββαδία περνά εμπρός μας μ΄άλλα μάτια.Πορεύεται σ΄άλλες θάλασσες, το σχήμα της μισό ιερό και μισό πορνογραφικό.