Ακρυλική Νίκη.

p1040658Η Νίκη της Σαμοθράκης έφθασε νύχτα στον Πειραιά. Μ΄ απλωμένα τα φτερά της, με μάρμαρα, με νύχτες, με σημάδια άνοιξε δρόμους στην μοναξιά μας. Απ΄ όπου περνούσε οι άνθρωποι μιλούσαν για νεφέλες, για άρρυθμες βοές και λάβαρα.

Η Νίκη είναι ένα κορίτσι σαν όλα τ΄ άλλα. Αγαπά τις νύχτες του Παρισιού, τα φώτα, την αίσθηση του νεκρού μεγαλείου. Όμως τίποτε σαν τον Πειραιά όταν ανάβει κάτω από δύσκολα βαρομετρικά, όταν συγκρατώντας τις πτυχώσεις της βαδίζει επάνω στα νερά προς την παλιά πόλη με τ΄ αγόρια του λιμανιού, τις μηχανές, τα εμπορευματοκιβώτια. Σήματα απ΄ τις συντεχνίες του Λίβερπουλ και της Αμβέρσας υποκλιθείτε στη Νίκη που βαδίζει ανάμεσα στους λέοντες της φαντασίας μας, αυτό το κορίτσι που κατεβαίνει απ΄ τον ουρανό, μ΄ ένα πρόσωπο χαμένο, όπως η πρώτη μιας πομπής ή μια νεκρή ερωμένη που σκοτώθηκε απ΄ αγάπη, απ΄ αγάπη. Η Νίκη του Πειραιά, των δημοσίων μεγάρων, της δεύτερης, ελληνικής δημοκρατίας σύμβολο και έρωτα. Νίκη των γαλλικών ακαδημιών, των δοξασμένων μουσείων. Στα κλιμακοστάσια γυρεύεις ακόμη το σχήμα σου και τις μορφές , μετέωρη ανάμεσα στη δόξα και τα δύσκολα βράδια, σε ειδήσεις και πεταλούδες που βρέχουν τον κόσμο. Νίκη, δυο χιλιάδων καλοκαιριών εφηβεία μου που κάτω απ΄ τα φώτα της Αθήνας δίνεσαι στις καταιγίδες και τους θεούς.

Η Νίκη περιμένει τον αγαπημένο της στη βορεινή άκρη της πλατείας Δικαιοσύνης. Η Νίκη χάνει τα χέρια της στο τρομερό ατύχημα της υαλουργικής βιομηχανίας. Η Νίκη, ξανθιά και ωραία ξαπλωμένη μες στ΄ αστικά σαλόνια των εραστών της, ξεφυλλίζοντας καταλόγους τέχνης. Η Νίκη στα Προπύλαια, υψώνοντας αντικυβερνητικά πλακάτ, η Νίκη ξημερώματα στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, παράφορη μες στο δράμα μιας ανεπανάληπτης νεότητας. Η Νίκη σκαρφαλωμένη στους εξώστες, φοιτήτρια πολυτεχνικών σχολών δεκαετίες πριν την αλλαγή του αιώνα. Κάπως γερασμένη, κατάφορτη σ΄ αναμνηστική φωτογραφία. Η Νίκη, ένας διάττων αστέρας, μια ξεχασμένη φρουρά, ένα εκπληκτικής καλλονής κορίτσι που κατακλύζει τα ντεφιλέ, κόβοντας τις ανάσες μας. Νίκη χαμογέλα, Νίκη τίναξε τον λαιμό σου, Νίκη πέτα σαν χαρταετός, Νίκη του Πειραιά, σκληρό μου κορίτσι πώς λυπήθηκα για τ΄ όνειρό σου που τελειώνει απόψε οριστικά, για τη ραγισμένη σου αξιοπρέπεια όταν κάτω απ΄ τους ροδώνες συλλογιέσαι φευγαλέα όλη την υγρασία του κόσμου.

Νίκη το πρόσωπό σου σε μένα. Στάσου για μια στιγμή να σε ζωγραφίσουν τα παιδιά. Δεν σου φτάνουν εσένα τα φώτα στην άκρη του δρόμου. Εσύ γυρεύεις να καείς. Γι΄ αυτό και απόψε, για χάρη σου και μόνο Νίκη, ανάβουν χιλιάδες μικρές πυρκαγιές, νέες και νέοι ουρλιάζουν από απελπισία στον Σαν Φραντσίσκο, το Λονδίνο, την Αθήνα, την Κόρινθο. Και όλος ο καιρός της απουσίας να φέγγει πάνω στις ρυτίδες της φωνής σου. Όλος ο καιρός της απουσίας πολύχρωμος θόρυβος των πόλεων και κήπος του θεού και ακατόρθωτη, μοναχική ομορφιά. Στόματα ανύπαρκτα, της ικεσίας, ερωτικά, δικά σου.

 

Το δέος είναι στοιχείο της τέχνης σπάνιο. Εκεί που απαντάται διαλύει κάθε κουβέντα για διδακτισμό και καλλιέπεια. Πρόκειται για τ΄ αμετάφραστο και το ανεπίδεκτο της τέχνης που χωρά μερίδιο από αυτό το αίσθημα Η Νίκη του ΟΛΠ και μια σειρά παρεμβάσεων στο βαθύ κέντρο της πόλης, επιβεβαιώνουν τις υποψίες για το φυσικό χώρο της τέχνης. Το γκράφιτι, αυτό τ΄ ωμό και πομπώδες μήνυμα, ευδοκιμεί στις πλατιές επιφάνειες. Η Αθήνα και άλλες πόλεις πέρα απ΄ την Θεσσαλονίκη διαθέτουν ακόμη τα χωροταξικά θεμέλια για την χρησιμοποίηση αυτού του είδους τέχνης ως μέσο αναμόρφωσης μιας άσχημης και αβοήθητης πόλης. Τα κοινά μας πρότυπα ξέπεσαν. Η τέχνη του γκράφιτι συνιστά ένα εργαλείο. Η επιδεξιότητα των ασκούμενων σε αυτήν έρχεται ως ευλογία. Ένα δίκτυο σχεδίων σε όλο το εύρος της πόλης που διαρκώς εξελίσσεται επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο την αποδοχή του γκράφιτι από την πλατιά πλέον μερίδα του κοινού.

Η συνεισφορά τους στην ανάδειξη μιας τέχνης πολύ βαθύτερης απ΄ το πάθος της επιφάνειας και του εντυπωσιασμού που ταλανίζει την εποχή μας έρχεται να προστεθεί ως υπεραξία της τέχνης όταν υπακούει στον κοινό κώδικα, όταν μιλά την ίδια γλώσσα, όταν διηγείται τον ίδιο μύθο που μόνο αν ακούσουμε μπορεί να μας πάει στους τόπους του. Η φωτογραφία είναι ενδεικτική της δυναμικής που καταθέτουν στους καμβάδες της ζωής μας ξεχωριστοί καλλιτέχνες. Μια τέχνη επίκαιρη, αξιοθαύμαστα υπάκουη χωροταξικά μα πάντα εκρηκτική στη διατύπωσή της.

Εκείνοι που ζητούσαν την ποίηση στην πόλη, πρέπει μυστικά να χαίρονται. Οι καλύτεροι στίχοι, οι καλύτερες πρόζες του καιρού μας γράφονται στους τοίχους της Αθήνας.

 

Απόστολος Θηβαίος