Πολιτισμοί και Αριστεία ;

 γράφει ο Δημήτρης Σταθακόπουλος.   Δρα κοινωνιολογίας της ιστορίας και πολιτισμού (οθωμανικής περιόδου) Παντείου Πανεπιστημίου, δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω –Μουσικολόγου.

    Ένας διακεκριμένος αθλητής του Rugby και αριστούχος απόφοιτος του πρώτου/καλύτερου πανεπιστημίου της Αυστραλίας και 19ου στον κόσμο για το 2015-16, The Australian National University, χάθηκε στην Great Victoria Desert ( μεγάλη έρημο Βικτόρια ), με έκταση: 348.750 Km2 !!

    Αμέσως διαπίστωσε πως οι άριστες γνώσεις του για τον κόσμο που μεγάλωσε και η Rugby-ική φυσική του κατάσταση, ήταν παντελώς άχρηστες στην έρημο. Σε λίγες ώρες θα πέθαινε αφυδατωμένος και αβοήθητος,

    Ως “εκ θαύματος“, τον βρήκε ένας Pila Nguru Aborigine / Αβορίγινας, άριστος γνώστης του τόπου και της επιβίωσης σ’ αυτόν, αλλά παντελώς “αγράμματος” για τον κόσμο απ’ όπου ερχόταν ο αριστούχος απόφοιτος.

    Τον έσωσε λοιπόν ο Αβορίγινας και μάλιστα βρήκε “πρωτόγονο“, ( αλλά άριστο) τρόπο για την περίσταση, να ειδοποιήσει τις πρώτες βοήθειες / first aid , ώστε να τον πάρουν με ελικόπτερο.

    Στο παραπάνω σύνηθες για την Αυστραλία παράδειγμα, έχουμε δύο ( 2) άριστους, αλλά από διαφορετικούς κόσμους , όπου η αριστεία του ενός, είναι παντελώς άχρηστη στον κόσμο του άλλου !!!

    Επομένως, υπάρχει ο άριστος, αλλά το υποκειμενικό κριτήριο της αριστείας του, καθορίζεται από τον αξιακό κώδικα του περιβάλλοντος που αυτός ζεί και διακρίνεται, ενώ δεν είναι καθόλου αυτονόητο πως η αριστεία σ’ ένα περιβάλλον, αυτομάτως θα είναι αριστεία κι’ σ’ ένα άλλο “ξένο” περιβάλλον.

    Το παραπάνω παράδειγμα ισχύει και για το θέμα της ανωτερότητας ενός πολιτισμού ως προς τον άλλο. Ποιός βάζει το κριτήριο και ποιές είναι οι βάσεις που συγκρίνονται μεταξύ τους ; Φυσικά δεν μπορούν να συγκριθούν ανόμοια πράγματα, με διαφορετικές τάξεις μεγέθους και άλλους κώδικες.

    Η πανανθρώπινη παθογένεια, του :  Εμείς και Εσείς.  Εμείς οι καλοί , Εσείς οι κακοί , εκτός του ότι έχει διαχρονικά βασανίσει το ανθρώπινο είδος, εκ των πραγμάτων είναι και έωλη.

    Φυσικά αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να καταργηθούν οι παραδόσεις και τα διακριτά όρια έκαστου πολιτισμού. Τουναντίον, πρέπει να ενισχυθούν και να επιβιώσουν, ως διακριτοί και μη ενσωματωμένοι ο ένας στον άλλο, δηλαδή να μην γίνουν πολτός παγκοσμιοποίησης, αλλά να συνυπάρχουν σε μιά οικουμενική αμοιβαιότητα, μιάς και ο πολιτισμός υποδοχής, τείνει να εξαφανίσει ( ενσωμάτωση λέγεται πλέον και  δεν το καταφέρνει πάντα ), τον ερχόμενο. ( *σημ.: Στην ιστορία έχουμε όμως και παραδείγματα που συνέβη ακριβώς το αντίθετο, όπως στο παράδειγμα της Αυστραλίας, όπου ο ερχόμενος πολιτισμός των Αγγλοσαξόνων, σχεδόν αφάνισε τον πολιτισμό υποδοχής των Αβοριγίνων , κ.ά )

    Ούτε πρέπει να πορευτούμε στη λογική του μη κριτικού σχολιασμού του ενός ή του άλλου πολιτιστικού και πολιτισμικού αξιακού κώδικα στα πλαίσια της ανοχής και του αμερικανόφερτου «πολιτικώς ορθού» (politically correct) ή αλλιώς “δημοκρατικής λογοκρισίας“, δηλ. ενός “ελιτισμού και αφ’ υψηλού” θεώρησης τον πραγμάτων τύπου: ” Εμείς οι ανώτεροι που έχουμε πολιτισμό, μπορούμε και σας ανεχόμαστε, παρότι εσείς στον τόπο σας δεν θα μας ανεχόσασταν“, που τελικά καταντά
ρατσιστικό ιδεολόγημα είς βάρος αυτού που πάει τάχα να προστατεύσει.

     Πως εξισορροπούνται φαινομενικά ανόμοια και συγκρουόμενα πεδία ;

Απλά, αλλά συγχρόνως και παραδόξως δύσκολα:

    Με πανανθρώπινη παιδεία , αγάπη, σεβασμό και αμοιβαιότητα.

«Αγάπα τον πλησίον μικρά ελαττούμενος» Θαλής ο Μιλήσιος, «Ἀγάπα τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Ματθ. 22,39)” κ.λ.π

   *Δηλαδή όσο αγαπάμε τον εαυτό μας, να αγαπάμε και τους άλλους. Δεν τους βάζουμε ούτε πάνω, ούτε κάτω από εμάς.

    Είναι δε να απορεί κανείς:

Μα αφού όλα έχουν ειπωθεί , έχουν αποτυπωθεί σε βιβλία, σώζονται και τα διδασκόμαστε, παίρνουμε διπλώματα γι’αυτά , ΓΙΑΤΙ δεν τα εφαρμόζουμε ;

   Το μεγάλο άλυτο πρόβλημα της ανθρωπότητας που προτιμά οτιδήποτε άλλο , εκτός από την επίλυσή του !!!