Η ιστορία της λ. Χούντας (και η ετυμ. σχέση της με τη λ. τσόντα)

24grammata.com/ ιστορία των λέξεων

ειδικό αφιέρωμα στη δικτατορία 1967 – 1974 εδώ

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

Η ισπανική λέξη junta (προφ. “χούnτα” > στα  ελλ. “χούντα” ) σημαίνει “ένωση-σύνδεσμος”. Κατά το  Oxford English Dictionary ο ισπανικός όρος καθιερώθηκε το 19ο αιώνα, όταν ο Ναπολέων εισέβαλε στην Ισπανία. Τότε, οι Ισπανοί επαναστάτες/μαχητές κατά των Γάλλων οργανώνονταν σε ομάδες από μια στρατιωτική επιτροπή, μία Χούντα, και έτσι ο όρος έμεινε με τη σημασία του “στρατιωτικού συνδέσμου”. Στα ελληνικά δηλώνει τις στρατιωτικές ομάδες που επιχειρούν να καταλάβουν παράνομα την εξουσία, αν και χρησιμοποιείται, κυρίως, για τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών (1967), επειδή με αυτό τον όρο χαρακτήρισαν το συγκεκριμένο πραξικόπημα οι ραδιοφωνικοί σταθμοί του BBC και  Deutsche Welle και είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο αυτό το πραξικόπημα προσδιορίστηκε ως χούντα και όχι προηγούμενα στρατιωτικά κινήματα ή πραξικοπήματα κλικ εδώ .
Στα ισπανικά η λ. Χούντα χρησιμοποιείται στη δημόσια διοίκηση με την έννοια του Συνδέσμου (της Λέγκας), χωρίς να έχει αρνητική σημασία, π.χ. Junta de Andalucia
Αξιοπερίεργη και εντελώς τυχαία είναι η ετυμολογική σχέση της λέξης Χούντας με τη λέξη τσόντα (τσοντάρω, τσοντάρισμα). Προέρχονται και οι δύο από το λατινικό ρήμα iungere (: ενώνω, συνδέω) > ιταλ.: giunta > ισπ.: junta. Ο όρος “τσόντα” (πορνό σινεμά) χρησιμοποιήθηκε, γιατί οι πρώτες πορνογραφικές σκηνές παρουσιάστηκαν εμβόλιμες σε φιλμ με τελείως διαφορετικό περιεχόμενο, προστέθηκαν δηλ ως τσόντα σε άσχετες ταινίες.

Comments are closed.