Το παλιό ολλανδικό νοσοκομείο του Κολόμπο

Colombo 24grammata.comjpgΓεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης,

24grammata.com- free ebook

[κατέβασέτο]

 

Στην περιοχή του ονομαζόμενου φρουρίου στο Κολόμπο, υπάρχει ένα κτίσμα που θεωρείται το παλαιότερο κτίριο στην περιοχή αυτή και που χρονολογείται από την ολλανδική αποικιακή εποχή στη Σρι Λάνκα. Σήμερα είναι πλέον κτίριο πολιτιστικής κληρονομιάς, με καταστήματα και εστιατόρια περιμετρικά. Χτισμένο ως νοσοκομείο από τους Ολλανδούς, έχει χρησιμοποιηθεί για διάφορους σκοπούς, όλα αυτά τα χρόνια. Σε γενικές γραμμές πάντως, πιστεύεται ότι υπήρχε από το 1681, όπως τουλάχιστον καταγράφεται από το γερμανό Christoper Schweitzer. Οι Ολλανδοί ίδρυσαν το νοσοκομείο αυτό στο Κολόμπο για να φροντίζουν την υγεία των υπαλλήλων και του λοιπού προσωπικού που υπηρετούσε υπό την Ολλανδική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών. Η εγγύτητα του νοσοκομείου με το λιμάνι της επέτρεπε με τον τρόπο αυτό την άμεση εξυπηρέτηση των Ολλανδών ναυτικών.

 

Πίνακες ζωγραφικής της εποχής δείχνουν ότι κάποτε εδώ υπήρχε ένα κανάλι που έτρεχε κατά μήκος του κτίσματος, γνωστής ούσης της μεγάλης πείρας των ολλανδών με το συγκεκριμένο θέμα των καναλιών, φυσικά από την πατρίδα τους. Το κτίριο από τις αρχές του 1980 έως το 1990 στέγαζε το αστυνομικό τμήμα της περιοχής του φρουρίου, ενώ λίγο πιο πριν τη φαρμακαποθήκη του Κολόμπο. Υπέστη μεγάλες ζημιές κατά την επίθεση της αυτονομιστικής μαχητικής οργάνωσης των Ταμίλ, μετά από τη βομβιστική επίθεση στην Κεντρική Τράπεζα το 1996. Το 2011 μετατράπηκε σε εμπορικό κέντρο και εστιατόρια, αλλά ευτυχώς η ιστορική αρχική αρχιτεκτονική διατηρήθηκε σχεδόν ανέπαφη.
Το κτίριο αντανακλά την ολλανδική αποικιακή αρχιτεκτονική του δέκατου έβδομου αιώνα. Αποτελείται από πέντε πτέρυγες που σχηματίζουν δύο αυλές. Είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να κρατάει έξω τη θερμότητα και την υγρασία και να παρέχει στους ευρισκόμενους στο εσωτερικό του ένα άνετο περιβάλλον. Όπως και τα πιο πολλά κτίρια της ολλανδικής εποχής στο Κολόμπο, έχουν τοίχους πολύ ισχυρούς και πάχους πενήντα εκατοστών. Η όλη δομή διαθέτει τεράστια δοκάρια από ξύλο τικ (teak). Στον επάνω όροφο με το ξύλινο δάπεδο, που βρίσκεται στην μπροστινή πτέρυγα, μπορεί να φτάσει κάποιος μέσω μιας εσωτερικής, επίσης ξύλινης, σκάλας. Μια μακριά ανοιχτή βεράντα βρίσκεται κατά μήκος της κάθε πτέρυγας του κτιρίου.

 

Η Σρι Λάνκα, μας υπενθυμίζει η ιστορία του νοσοκομείου, κατελήφθη διαδοχικά από τους Πορτογάλους (1505-1656), τους Ολλανδούς (1656-1796) και τους Βρεττανούς (1796-1948). Αυτό το νοσοκομείο χτίστηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου των Ολλανδών, αλλά η οριστική ημερομηνία δεν είναι διαθέσιμη σήμερα.

 

Τα περισσότερα από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνταν στο νοσοκομείο, εισάγονταν απ την Ευρώπη και κάποιες άλλες χώρες, ενώ τα υπόλοιπα, όπως τα καρυκεύματα, από την τοπική παραγωγή. Τα φάρμακα ήταν όλες τις ώρες κλειδωμένα σε ειδικά κουτιά, τα κλειδιά των οποίων φυλάσσονταν από τον υπεύθυνο γιατρό και κανένας άλλος δεν είχε πρόσβαση σε αυτά. Τα τοπικά φάρμακα που χρησιμοποιούνταν ήταν κυρίως μπαχαρικά, όπως κανέλα, τζίντζερ και κάρδαμο. Άλλωστε είναι περιττό να αναφέρουμε, ότι ένα από τα κίνητρα των ολλανδών να κατακτήσουν τη Σρι Λάνκα, ήταν και η πληθώρα των μπαχαρικών εκεί, αφού η κανέλα, για παράδειγμα, καλλιεργείται αποκλειστικά στη Σρι Λάνκα. Ο κορίανδρος, γνωστό εφιδρωτικό στην ιατρική της Αγιουρβέδα, ήταν ένα άλλο στοιχείο, που περιλαμβανόταν στην ολλανδική φαρμακοποιία. Είναι επίσης γνωστό ότι προς το τέλος της παραμονής και κυριαρχίας τους εκεί, οι Ολλανδοί άρχισαν να εκτιμούν τα αποτελέσματα και να κάνουν χρήση των φυτικών φαρμάκων που διέθεταν οι τοπικοί γιατροί της Αγιουρβέδα.
Η Εταιρεία, όπως ήδη είπαμε, ίδρυσε αυτό το πολύ μεγάλο, για τις μέρες εκείνες, νοσοκομείο στο Κολόμπο, για να παρέχει βασικά ιατρικές υπηρεσίες στους Ολλανδούς υπηκόους, κυρίως σε αυτούς που ταξίδευαν στη θάλασσα, δεδομένου ότι ήταν ευαίσθητοι και επιρρεπείς σε τροπικές ασθένειες, πέρα από αυτές που είχαν σχέση με τη μεγάλη διάρκεια των ταξιδιών στη θάλασσα. Το ιατρικό προσωπικό του νοσοκομείου αυτού, στο τέλος της ολλανδικής κατοχής της χώρας, αποτελούνταν από ένα διευθυντή χειρουργό, έναν χειρουργό, τρεις νεότερους χειρουργούς, τρεις άλλους ακόμα μικρότερους, και πέντε ειδικευόμενους. Οι χειρουργοί των υψηλότερων βαθμίδων, συνήθως ήταν απόφοιτοι από το Άμστερνταμ, την Ουτρέχτη ή τη Λέιντεν. Ήταν ασυνήθιστο τότε για τους χειρουργούς των πλοίων να διορίζονται στο νοσοκομείο και ακόμα δεν υπήρχε κανένας αυστηρός κανόνας ότι μόνο οι πτυχιούχοι μπορούσαν να διοριστούν ως χειρουργοί. Σε ειδικές περιπτώσεις, ένας χειρουργός από το Κολόμπο μπορούσε να σταλεί σε μεγάλες αποστάσεις και σε πολιτικά σημαντικές επαγγελματικές αποστολές, όπως για παράδειγμα, η αποστολή του Δρ Danielsz το 1739 στην Κάντυ, κατόπιν αιτήματος του βασιλιά Narendrasinha (1707-1739), ο οποίος έπασχε από έλκος στο πόδι, αν και ειδικά στην περίπτωση αυτή ο γιατρός έφυγε γρήγορα από την Κάντυ για να ξεφύγει και σωθεί από την οργή του βασιλιά, ο οποίος αποδοκίμαζε τη θεραπεία του. Οι μικροί χειρουργοί ήταν σε εφημερία όλες τις ώρες της νύχτας, εκτός από εκείνους που ήταν παντρεμένοι και ζούσαν έξω από την πόλη. Οι άγαμοι κατώτερης βαθμίδας χειρουργοί είχαν υποχρέωση να ζουν κοντά στο νοσοκομείο, έτσι ώστε να είναι εύκολα διαθέσιμοι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Το νοσοκομείο είχε στο προσωπικό του ένα φαρμακοποιό, ο οποίος εργαζόταν κάτω από τον διευθυντή χειρουργό και ήταν υπεύθυνος για τη διανομή των φαρμάκων. Το 1786, ο Alleman πρότεινε να δημιουργηθούν ξεχωριστές εγκαταστάσεις για το φαρμακείο και τα φάρμακα και σε απάντηση αυτής της πρότασης, το Συμβούλιο αποφάσισε να κατασκευάσει ή να μετατρέψει ένα κατάλληλο κτίριο για το σκοπό αυτό. Ο χειρουργός με τη μεγαλύτερη υπηρεσία στο νοσοκομείο του Κολόμπο, ήταν ο Alleman, ο οποίος προσπάθησε τα μέγιστα να ανταποκριθεί στις μεγάλες και απαιτητικές ανάγκες όλα εκείνα τα χρόνια. Υπηρέτησε στο νοσοκομείο σχεδόν για το ένα τρίτο της περιόδου της ολλανδικής κατοχής (1756-1790). Ο πιο διάσημος, όμως, απ’ όλους τους χειρουργούς που εργάστηκαν στο νοσοκομείο ήταν αναμφίβολα ο Paul Hermann, ο οποίος υπηρέτησε το διάστημα 1672-1679. Ακόμα έμεινε στην ιστορία και περιγράφεται ως ο πατέρας της βοτανικής στη Σρι Λάνκα. Ενώ βρισκόταν όμως στη Σρι Λάνκα, ο Hermann δέχτηκε μια πρόταση, να αναλάβει δηλαδή την έδρα της βοτανικής στη Λέιντεν, την οποία και ανέλαβε τελικώς το 1680. Αν και αναγνωρίστηκε ως ένας πραγματικά διακεκριμένος βοτανολόγος, δεν ήταν καθόλου δημοφιλής με τους ασθενείς και τους υφισταμένους του. Έγραψε σχετικά ο Schweitzer: …

Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης,

24grammata.com- free ebook

[κατέβασέτο]