Ιστορία της Λογοτεχνίας, Λογοτεχνία
Ο ‘Τρίτος Άνθρωπος’ του Γκράχαμ Γκρην… και του Κάρολ Ριντ
Διαβάστε τα έργα του Γ. Σχορετσανίτη στο 24grammata.com κλικ εδώ
24grammata.com- free ebook
Ο ‘Τρίτος Άνθρωπος’ (The Third Man) εμφανίζεται μετά το πέρας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και εξερευνά τον περίπλοκο κόσμο της μεταπολεμικής Βιέννης, μιας πόλης κατακερματισμένης στην κυριολεξία και ελεγχόμενης σχεδόν πλήρως από τις συμμαχικές δυνάμεις. Ο συγγραφέας Γκράχαμ Γκρην (1904-1991) είχε εργαστεί κατά κάποιο τρόπο ως ένα είδος πράκτορα για τους Βρεττανούς κατά τη διάρκεια του πολέμου, και έτσι είχε αρκετά γνώση και από πρώτο, φυσικά, χέρι στο αντικείμενο που αναφέρεται το μικρό μυθιστόρημα, αλλά πέρα από αυτό, έκανε ακόμα μερικές επιτόπιες έρευνες στο χώρο της πόλης της Βιέννης για να δει και διαπιστώσει ιδίοις όμασι τα μέρη όπου θα διαδραματιστούν και κινηματογραφηθούν τα αναγραφόμενα. Τελικά, η ταινία του Κάρολ Ριντ (Carol Reed, 1906-1976) έγινε από το κείμενο που γράφτηκε από τον Γκράχαμ Γκρην (Graham Greene) το 1948. Ενώ στην πραγματικότητα ο Γκρην ήξερε ότι έγραφε το σενάριο για μια κινηματογραφική ταινία, δημιούργησε το βιβλίο αρχικά με τη μορφή μιας νουβέλας νουάρ, αλλά όπως σημειώνει ο ίδιος ο Γκρην στον πρόλογο, “was never meant to read, but only to be seen”. Υπάρχουν αρκετές και σημαντικές αλλαγές που συνέβησαν μέσα από τη διαδικασία της μετατροπής και μεταμόρφωσης της νουβέλας, και όπως ο ίδιος ο συγγραφέας παραδέχεται στον πρόλογο της δημοσιευμένης έκδοσης, οι περισσότερες ήταν για το καλύτερο επιθυμητό τελικό αποτέλεσμα. Ο Γκρην εξηγεί αυτή τη διαδικασία λέγοντας ότι, για να δημιουργήσει το σενάριο και να παρουσιάσει πραγματικούς χαρακτήρες, καθώς και την όλη ατμόσφαιρα που δονούσε την εποχή, θα έπρεπε να έχει όσο το δυνατόν περισσότερο υλικό από ό,τι στοιχειωδώς χρειαζόταν, και φυσικά ό,τι άλλο απαιτούσαν οι ανάγκες της κάθε επίμαχης και απαιτητικής στιγμής.
Πριν εστιαστούμε στις λεπτομέρειες της ίδιας της ταινίας, ας εξετάσουμε το γεωγραφικό και ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελίσσεται η δύστροπη υπόθεση. Μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πολλοί από τους σημαντικότερους συγγραφείς της μεταμοντέρνας περιόδου είχαν πεθάνει, ή τουλάχιστον, είδαν την πολυπόθητη κορυφή και το ύψος της λογοτεχνικής τους σταδιοδρομίας, να έχει περάσει στην ιστορία, μάλλον ανεπιστρεπτί! Στη Μεγάλη Βρεττανία εκείνη την εποχή, είναι σαφές και ξεκάθαρο ότι όχι μόνο υπήρχε αέρας μοντερνισμού, αλλά και οι διάφορες τάσεις αυτού που είχαν ομαδοποιηθεί όλες μαζί κάτω από αυτή την επικεφαλίδα, έφταναν προς το τέλος τους. Παράλληλα άρχισε να διαφαίνεται στο έργο των συγγραφέων που κυριαρχούσαν αυτή την περίοδο μια ενεργός δυσπιστία των τεχνικών και των μεθόδων που συνδέονταν με αυτόν. Όπως δηλώνει ο βρεττανός συγγραφέας και ακαδημαϊκός Μάλκολμ Μπράντμπερυ σε ένα κείμενό του για την περίοδο εκείνη, ο μοντερνισμός είχε τελειώσει, είχε καθορισθεί η δομή του και βρει πλέον τη θέση του στην ιστορία. Άλλωστε η περίοδος μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εν πολλοίς εξαιτίας της τρομερής εμπειρίας του τελευταίου, θεωρείται ως η κρίσιμη χρονική φάση όπου ο μοντερνισμός έπαψε σταδιακά να επικρατεί προς όφελος τελικά του αναδυόμενου μεταμοντερνισμού, τόσο στην τέχνη όσο και στη φιλοσοφία και την πολιτική. Με άλλα λόγια, αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί πιο συγκεκριμένα μοντερνισμός, είχε διαμορφωθεί σε κάτι πιο ενοποιημένο και μονολιθικό εκ των υστέρων, κάτι που οι συγγραφείς της επόμενης περιόδου ήταν σε θέση να εντοπίσουν και αντιδράσουν ανάλογα…[κατέβασέτο]