Αντισταθείτε, Μ. Κατσαρός

katsaros 24grammataΓια τους ήρωες

γράφει ο Απόστολος θηβαίος

Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.com κλικ εδώ

Ο ψίθυρος μιας τρυφερής πάλης
Χ. Μίλερ

Ο F. Arambal μίλησε κάποτε για τον νάρθηκα των τρελών. Ας μην λησμονηθεί ποτέ ξανά αυτός ο ορισμός της ποίησης. Ο νάρθηκας των γενναίων. Όσων ξαναβρίσκονται στις σελίδες των παραλογοτεχνικών περιοδικών αντέχοντας το βάρος του χρόνου. Εκείνων που λάμπουν ξανά, για μια μονάχα στιγμή, ανάμεσα σε προσφορές διαφημιστικές με σαφή, ξεκάθαρα ποσά και διευθύνσεις βιβλιοπωλείων. Αυτοί οι γενναίοι υπήρξαν κάποτε ποιητές. Γρήγορα εξαντλήθηκαν, περισσότερο και από το θάνατό τους. Τα σχόλια για το έργο, του βίου τους ενδεικτικά περιστατικά, τρομερές εμπειρίες πολεμικές, εξοριών, διώξεων και πενιχρών απογευμάτων στα καφενεία δίχως τίποτε. Μες στον άνεμο σ΄ένα απ΄αυτά τα ανθεκτικά περιοδικά που πασχίζουν εις τ΄όνομα της αληθινής και γόνιμης τέχνης συνάντησα απόψε έναν τέτοιο γενναίο. Στην αρχή συλλογίστηκα το νόημα της φωτογραφίας αφού μπορεί και διασώζει την εικόνα του καθρέφτη για πάντα, ανασύροντας έναν σωρό αδιάφορα πράγματα που θα΄χουν τελειώσει κάποτε.

Αντισταθείτε
σ’αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι
και λέει : καλά είμαι εδώ.
Αντισταθείτε σ’αυτόν που γύρισε πάλι
και λέει : Δόξα σοι ο Θεός.
Αντισταθείτε
στον περσικό τάπητα των πολυκατοικιών
στον κοντό άνθρωπο του γραφείου
στην εταιρία εισαγωγαί – εξαγωγαί
στην κρατική εκπαίδευση
στο φόρο
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.
Αντισταθείτε
σ’ αυτόν που χαιρετάει απ’ την εξέδρα ώρες
ατέλιωτες τις παρελάσεις
σ’ αυτή την άγονη κυρία που μοιράζει σμύρναν
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.
Αντισταθείτε πάλι σ’ όλους αυτούς που λέγονται
μεγάλοι

Όμως αυτά τα γέρικα μωρά, έτσι όπως τα περιέγραψε η Λευκή Μολφέση περισσότερο ζουν στα ποιήματά τους. Σ΄ένα, δυο που κατορθώνουν να συντηρούν στ΄ακέραιο το ήλεχτρό τους. Ακριβώς εκείνο το νεύρο, το σημείο που δεν πεθαίνει καταδικασμένο πάντα στον κεραυνό. Αυτό που πάλλεται πίσω απ΄τη φωνή του Μιχάλη Κατσαρού, όταν καλεί στο αιώνιο προσκλητήριο της αντίστασης. Κόντρα στ΄όνειρο ενός σπιτιού και μιας αδέξιας ζωής. Κάτι ζωντανό στο σύνορο της μοναξιάς αποκαλύπτει η γνήσια και ανόθευτη φωνή του. Αντισταθείτε σε μένα ακόμη, φωνάζει εδώ και δεκαετίες ο τελευταίος μιας μυθικής εκστρατείας. Ο Κατσαρός είναι Αργοναύτης, στα χέρια του κρατά τον χάρτη με την μυστική τοποθεσία. Είναι λίγοι εκείνοι που κάτι παρόμοιο κατόρθωσαν και γι΄αυτό αξίζει να μην τους λησμονούμε. Άλλωστε είναι τιμαλφή και λάμπουν αδιάκριτα στο βάθος της νύχτας, αφοσιωμένα στις μακριές θεωρίες και τις ανθρώπινες ιδέες. Κανείς δεν εξαιρείται στα ποιήματα του Κατσαρού.

στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε
στις μουσικές τα τούμπανα και τις παράτες
σ’ όλα τ’ ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε
πίνουν καφέδες σύνεδροι συμβουλατόροι
σ’ όλους που γράφουν λόγους για την εποχή
δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα
στις κολακίες τις ευχές τις τόσες υποκλίσεις
απο γραφιάδες και δειλούς για το σοφό
αρχηγό τους.
Αντισταθείτε στις υπηρεσίες των αλλοδαπών
και διαβατηρίων
στις φοβερές σημαίες των κρατών και τη
διπλωματία
στα εργοστάσια πολεμικών υλών
σ’ αυτούς που λένε λυρισμό τα ωραία λόγια
στα θούρια
στα γλυκερά τραγούδια με τους θρήνους
στους θεατές
στον άνεμο

Ποτέ και κανείς στην πορεία της ιστορίας δεν διέκρινε εγκαίρως τους προφήτες. Ωστόσο η απελπισία προκαλεί παράδοξα φαινόμενα, όπως τη μαρτυρία ενός πράγματος σπουδαίου που καίγεται σαν το μελισσοκέρι εκείνου του ανυποψίαστου ποιήματος. Το ποίημα ανατινάζεται μες στις σελίδες του περιοδικού, δεν έχει θύματα μα ατέλειωτες σειρές λουλουδιών, σ΄όλα τα χρώματα και στην κορυφή το εφηβικό κορίτσι που πάντα επιθυμήσαμε.Μπορεί, λέω μπορεί μονάχα όλοι εκείνοι οι θεοί που περνούν και χάνονται μες στους συρμούς και τις εξόδους των σταθμών, να μην θυμούνται, άλλα τραγούδια να ψιθυρίζουν, άλλα συνθήματα να προσπερνούν μες στη δίνη των εικόνων. Αν γραφτούν οι στίχοι σ΄έναν τοίχο, αν το ποίημα όμως γυρίσει στην κοιτίδα του, αν είσαι ένας αριθμός κατά βάθος πληθυντικός, τότε η αντίσταση που ουρλιάζει ο Κατσαρός είναι δυνατή. Είναι εφικτό να ζήσουμε δίχως προσευχή, παράφοροι, σαν τα τελευταία γυμνά μιας σχολής που ολοκλήρωσε τον κύκλο της.
Τα μεγάλα ποιήματα είναι θεμέλια παλιά, συναγερμοί ελπίδας και άνεμοι καλοί. Αντισταθείτε.
σ’ όλους τους αδιάφορους και τους σοφούς
στους άλλους που κάνουνε το φίλο σας

ως και σε μένα, σε μένα ακόμα που σας ιστορώ αντισταθείτε.
Τότε μπορεί βέβαιοι να περάσουμε προς την
Ελευθερία.
(……..)
Και συ λοιπόν
στέκεσαι έτσι βουβός με τόσες παραιτήσεις
απο φωνή
απο τροφή
απο άλογο
απο σπίτι
στέκεις απαίσια βουβός σαν πεθαμένος:
Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν.