Το αφιέρωμα του 24grammata.com στον Λάγκστον Χιουζ

langston-hughes 24grammata.com

  • Πέντε Ποιήματα του Langston Hughes, μετάφραση: Απόστολος Θηβαίος εδώ
  • Χιουζ: ένα δικός μας ποιητής εδώ
  • Langston Hughes poem’s εδώ
  • Guide to Hughes εδώ

Το αφιέρωμα στον Λάγκστον Χιουζ έρχεται σε συνέχεια ενός διαρκούς ρεπορτάζ για την Αμερική του προηγούμενου αιώνα. Αυτόν τον δυναμικό πόλο της Δύσης που επέδρασε όσο λίγοι στη διαμόρφωση της σύγχρονης, αστικής συνείδησης. Ο Χιουζ αντιπροσωπεύει την καλλιτεχνική σκηνή των Αφροαμερικάνων δημιουργών οι οποίοι εισήλθαν στις μεγάλες πόλεις της Αμερικής, βιώνοντας τη χαρά της δυνατότητας και της ευκαιρίας. Παρά τις σκληρές συνθήκες του Νότου και όσα ντροπιαστικά διασώζονται στην εμφύλια ιστορία τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες στάθηκαν στο ύψος των απαιτήσεων της μεταβιομηχανικής επανάστασης, ενσωματώνοντας εύκολα ή πιο αργά έναν ευρύτατο αριθμό φυλών και καταγωγών. Πρόκειται στ΄αλήθεια για ένα παράδειγμα συμβόλου ανοιχτής κοινωνίας. Ο χαρακτηρισμός της Αμερικής ως χώρα των ευκαιριών και η κοινή παραδοχή αυτής της δυναμικής ορθά συνοψίζει την κοινωνική αισθητική ενός πολιτισμού.
Το αφιέρωμα συνεχίζεται μετά από αρκετό καιρό, σε μια συμβολική όμως περίοδο. Τα πρόσφατα γεγονότα στη γαλλική πρωτεύουσα δεν παραχωρούν άλλοθι σε καμιά καλλιτεχνική έκφραση. Ο θάνατος κατορθώνει και ξεπερνά τη σάτιρα όπως αποδεικνύει η υπόκλιση του μικρού Γαλάτη εμπρός στο γεγονός της απώλειας και της ασυμβίβαστης μονιμότητάς της. Ο Χιουζ συμβολίζει τη θετική και γόνιμη ενσωμάτωση νέων πληθυσμών στα σύγχρονα αστικά κέντρα. Συμβολίζει τη θερμή και ευτυχισμένη συνύπαρξη ανθρώπων που φέρουν διαφορετικές ταυτότητες, αλλά έναν αρκετό και καλό χώρο για να υπάρξει κάθε πεποίθηση και κάθε δήλωση. Η πορεία ζωής του συμβολίζει το ευλογημένο πάντρεμα της τέχνης και της ευκαιρίας.
Η εγκατάσταση μεταναστών στην ευρωπαϊκή ήπειρο αποτελεί στις μέρες μας μια τάση της εποχής. Ο παρωχημένος, ανατολικός κόσμος διώχνει τα ίδια του τα παιδιά, καθώς αυτά δεν ανέχονται τους περιορισμούς, που παρατηρούνται και σε προηγμένα, ισλαμικά κράτη όπως η Τουρκία. Η θρησκεία του Ισλάμ είναι σκληρό, δυσβάσταχτο φορτίο για έναν άνθρωπο με ισχυρή, θρησκευτική συνείδηση.
Θα ΄θελα να χωρά εδώ μονάχα ένα κείμενο λογοτεχνικό. Μια σύντομη εντυπωσιολογική κριτική, ακόμη και χωρίς ουσία. Μια γνήσια και αυθεντική εντύπωση. Αντ΄αυτού παραχωρείται η θέση σε μια συγκριτική ματιά προς την επικαιρότητα. Επειδή συνέπεσε η επιλογή του Χιουζ να ευθυγραμμίζεται με τη γόνιμη και πιο εκφραστική δυναμική ενός ευρύτερου περιβάλλοντος τη στιγμή που ο πολιτισμός της δεύτερης χιλιετίας οδηγεί σ΄αποκλεισμούς, περιθώρια και ακυρώσεις αξιών.
Η Γερτρούδη Στάιν, η Σύλβια Πλαθ, με τον τόσο ψυχολογικό της θάνατο, τα υπόλοιπα κείμενα αυτών των μικρών, ποιητικών ιστοριών έρχονται απλά να υποδείξουν μορφές της αμερικανικής ποίησης σε μια διαρκή ανθολόγηση. Διασχίζοντας όλες τις εποχές της αμερικανικής ποίησης συναντούμε τους πιο γνήσιους εκπροσώπους, καθώς και τις συνθήκες υπό τις οποίες ανέκαθεν η ποίηση κατέτασσε το υλικό και τα μέσα της. Αυτές οι μικρές αναπαράστασεις της ατμόσφαιρας ενός ποιήματος φαντάζει ένας ασφαλής τρόπος για ξαφνικά καρέ που θα διασώσουν για πάντα τις συνθήκες. Το πρότυπο της φωτογραφίας και ακόμη σήμερα το κινηματογραφικό, επιβάλονται διά της εικόνας. Η λογοτεχνική αναπαράσταση δεν οφείλει να είναι ευκρινής, δεν αναλύει. Δεσμεύει μόνο μια στιγμή ποιητική. Με τον ίδιο τρόπο που μια καθημερινή φωτογραφία αποθανατίζει το βλέμα και τις λεπτές γραμμές ενός καθ΄όλα παράφορου έρωτα. Το στοιχείο της στιγμής είναι ίσως το πιο κρίσιμο.
Αυτές οι μικρές ανθολογήσεις που πρόκειται να συνεχιστούν και να εμπλουτιστούν με νέο υλικό οφείλουν να περιγράψουν την εικόνα. Η αξία τους έγκειται στην κάλυψη εκείνου του κενού, χρονικού πεδίου που το μάτι αφήνει τους λόφους για τις μορφές τώρα, παρατηρώντας επικίνδυνα. Και πάλι χάνει όταν το τοπίο ολοκληρώνεται και ότι είχες αντικρίσει ως σήμερα δεν ήταν τόσο καθολικά όμορφο. Όμως, σε μια εποχή εικόνων,- οι παλαιοντολόγοι ίσως στο μέλλον σκεφτούν ένα αντιπροσωπευτικό όνομα για την επιστημονική περίδο- , τα μικρά κείμενα μοιράζονται πάνω απ΄όλα τη μετάφραση ενός ποιήματος. Αλλού το πρωτότυπο υπάρχει και αλλού πάλι παραλείπεται. Όμως η διαδικασία της αναδημιουργίας σε μια άλλη γλώσσα, η έρευνα για το ρυθμό, την ένταση και τις αφορμές, έχει ως αποτέλεσμα να χαμηλώνει η φωνή στις αναγνώσεις και να καθηλώνεσαι με μια ποίηση ορθάνοιχτη, διδακτική. Ένα σήμα, αν θέλετε μια μαρτυρία για το αληθινό μέγεθος ετούτου του κόσμου.