Mη χάσετε τη συνέντευξη του Αντώνη Μυριαγκού στο Χρήστο Βατούσιο (αποκλειστικά για το 24grammata.com WebRadio)

Tη Δευτέρα, 15/12/2014, θα ακούσετε, αποκλειστικά στο 24grammata.com Web Radio, τον Αντώνη Μυριαγκό να αναλύει στο Χρήστο Βατούσιο την παράσταση “Amor”, πάνω στο κείμενο του Θανάση Αλευρά και σε σκηνοθεσία Θεόδωρου Τερζόπουλου. Πρόκειται για την πιο ουσιαστική καινοτομία στο θεατρικό γίγνεσθαι των τελευταίων χρόνων

Ο Αντώνης Μυριαγκός, σε μια από τις ελάχιστες συνεντεύξεις του, μας μυεί στα άδυτα μιας μοναδικής και ρηξικέλευθης παράστασης.

Από Δευτέρα 15/12/2014 αποκλειστικά στο 24grammata.com Web Radio

έγραψαν  για την παράσταση:

Α.     Amor

γράφει η  Ιλειάνα Δημάδη,  athinorama

Μέσα σε πενήντα πέντε λεπτά, βάσει μόλις οκτώ σελίδων κειμένου και μόνο με δύο ηθοποιούς –τον Αντώνη Μυριαγκό σε μια ανεπανάληπτη ερμηνεία και την αισθαντική Αγλαΐα Παππά–, ο διεθνούς κύρους σκηνοθέτης καταθέτει μια συνταρακτική παράσταση-εικαστικό μανιφέστο για το «τώρα» της κρίσης και το «πάντα» του θεάτρου.

Πώς μετράται η σπουδαιότητα ενός καλλιτέχνη;
Πώς διαφοροποιείται μια καλή παράσταση από μια παράσταση-έργο τέχνης; Με το «Αmor» ο Θόδωρος Τερζόπουλος αποδεικνύει περίτρανα τη σκηνοθετική βιρτουοζιτέ και την αξία της τριακονταετούς πορείας του εντός κι εκτός ελληνικών συνόρων, υπερβαίνοντας το μέτρο της συνηθισμένης προσφοράς. Καταθέτει ένα έργο-ύμνος στο θέατρο, στην Ιστορία και στον άνθρωπο, ένα σκηνικό γεγονός-βόμβα στην καθεστηκυία τάξη του θεατρικού θεαθήναι κι ένα θέαμα-έκκληση στον ανθρωπισμό και στην αγάπη συνομιλώντας ευθέως με τη συνθήκη της κρίσης.
«Εδώ / στη σκηνή του θεάτρου / στης Ευρώπης τον πάτο / τα πουλώ όλα / όλα», δηλώνει η Αγλαΐα Παππά, θαμμένη μέχρι τη μέση, σαν μια μετα-μπεκετική Γουίνι των «δυστυχισμένων ημερών» μας, σε ένα μνημειώδες σκηνικό, βωμό του παρηκμασμένου πολιτισμού: μια συμβολική υψικάμινος, ένα μετα-ναζιστικό κρεματόριο για τα θύματα της χρηματοπιστωτικής πανωλεθρίας. Και αυτή είναι μόνο μία από τις ισχυρές στιγμές αυτής της σύντομης, σφοδρής, παράφορης και λυτρωτικής παράστασης, η οποία μπορεί κάλλιστα να περιγραφεί σαν ομιλούσα, «ζωντανή» εικαστική εγκατάσταση, μυσταγωγική τελετή, σπαραξικάρδιο σκέρτσο στα πρόθυρα άλλοτε της απελπισίας και άλλοτε της ευφορίας. Θέμα του; Η αρρώστια των καιρών μας: η ηδονή της κερδοσκοπίας.

Δύο πρόσωπα βρίσκονται επί σκηνής, ένας άντρας και μια γυναίκα. Εκείνος (Αντώνης Μυριαγκός ), σε παραλήρημα, απαριθμεί και καταμετρά. Τα δάχτυλά του τρέχουν σαν τρελά στον αέρα­, σφυροκοπούν σε μια αόρατη μηχανή ποσά και δείκτες (Ντάου Τζόουνς και Νάσντακ ), στεγαστικά δάνεια και άτοκες δόσεις. Εκείνη (Αγλαΐα Παππά ) ζητά να μπει στο «παζάρι». Θα ξεπουλήσει τις μνήμες και τα θεατρικά αξεσουάρ της, τα ζωτικά όργανα, τα δάκρυα και τα συναισθήματά της. τα πάντα. Εκείνος θα τα δειγματίσει, θα τα αξιολογήσει και, καθώς οι «μετοχές» της ανεβαίνουν, εκείνη θα χορέψει, εγκιβωτισμένη πάντα, ένα φλαμένκο κι εκείνος θα φτάσει, αυνανιζόμενος, σε οργασμό. Κι όμως, έναν άλλον ηδονισμό ζητούν οι καιροί μας, θα μας υπενθυμίσει ο Τερζόπουλος. Και θα οδηγήσει τους ηθοποιούς του στο φινάλε, όπου η γυναίκα αφανίζεται και ο άντρας σκαρφαλώνει στους τοίχους αλυχτώντας και ουρλιάζοντας: «Αmor!» («Έρωτα!» ).
Μέσα σε συνθήκες απόλυτης αφαίρεσης, ο Τερζόπουλος επαναφέρει το θέατρο στα βασικά του αξιώματα κηρύσσοντας το θάνατό του και συνάμα εκτοξεύοντάς το στο μέλλον. Αναμοχλεύει θεατρικά­ είδη, κώδικες, φιλοσοφίες και μεθόδους – από την αρχαία τραγωδία μέχρι τον Σάμιουελ Μπέκετ, από τον πλανόδιο μίμο μέχρι το ιαπωνικό Νο, από την ελληνική επιθεώρηση μέχρι τον Μπέρτολντ Μπρεχτ­ και από τον Αντονέν Αρτό μέχρι τον Χάινερ Μίλερ. Με το σαρδόνιο χιούμορ του γερμανικού καμπαρέ διαπραγματεύεται συλλογικές, ιστορικές και προσωπικές μνήμες, υποσυνείδητες ορμές και υπαρξιακά άλγη, πολιτικές αγωνίες και ψυχικές παλινωδίες. Αυτό που παρακολουθούμε έχει ένα πρώτο, άμεσο επίπεδο πρόσληψης –ένα λαϊκό θέαμα που απηχεί το κοινό αίσθημα– και συνάμα απειράριθμες αναγνώσεις λόγω της εικαστικής και μετα-δραματικής σκηνικής του υπόστασης.
Το κείμενο-παλίμψηστο λέξεων και αριθμών του νέου ποιητή Θανάση Αλευρά, γεμάτο παρηχήσεις και λογοπαίγνια («six/sex/success/success story» ), αντηχεί εξίσου σαν σαρκαστικό μετα­-επιθεωρησιακό σκετς και σαν ποιητικό, πυκνό, συγκινητικό και πολύσημο χαϊκού. Σαν παλίμψηστο λειτουργεί όμως και η μουσική του Παναγιώτη Βελιανίτη, με τους μηχανικούς ήχους και τις επαναλήψεις των προσταγών «produce/deliver/stock/exchange».
Μια σημείωση για το τέλος: ­πιστεύω πως ο Τερζόπουλος και ο Μυριαγκός, οι οποίοι συνεργάζονται εδώ και μία οκταετία, επιτυγχάνουν στο «Αmor» ό,τι ο σκηνοθέτης Γέρζι Γκροτόφσκι με τον ηθοποιό Ρίχαρντ Σίζλακ στον «Καρτερικό πρίγκιπα», αυτήν την ιστορική παράσταση του 20ού αιώνα: ο πρώτος οδήγησε τον δεύτερο στην απόλυτη έκθεση, σε μια άνευ όρων παράδοση στα όρια της φυσικής αντοχής και της πνευματικής εγρήγορσης, σε μια πράξη θυσίας όπου ο ηθοποιός καθαγιάζεται εκτελώντας μια ιερή αποστολή.
Έτσι και στο «Amor», σε έναν εξπρεσιονιστικό άθλο, ο Μυριαγκός εγγράφει στο σώμα και το βλέμμα του, στο δέρμα και στις συσπάσεις του προσώπου του τις συμπαντικές σημασίες που κρύβονται πίσω από τις λέξεις και τους αριθμούς που εκφέρει ασταμάτητα. Το ερμηνευτικό ρεσιτάλ του είναι ανεπανάληπτο, το ίδιο και αυτή η –τόσο διαφορετική και τόσο σπάνια ως εμπειρία– παράσταση.

ΑΤΤΙΣ Λεωνίδου 7, Μεταξουργείο, 2105226260. Διάρκεια: 55΄.

Β.  Το «Amor» σε σκηνοθεσία Θόδωρου Τερζόπουλου
Στέλλα Xαραμή. http://tospirto.net

Ένα θέαμα που συνομιλεί με την εποχή του και την ίδια ώρα την ξεπερνάει.

Το θέατρο μπροστά από την εποχή του, ο Θόδωρος Τερζόπουλος το προάγει και το ερευνά, σχεδόν όσα χρόνια σκηνοθετεί. Η νέα του δημιουργία υπό τον τίτλο «Amor» τρέχει ακόμα ταχύτερα, σαν βροντή πριν τον κεραυνό, σηματοδοτώντας το θέατρο μετά. Ο διεθνής δημιουργός γίνεται αρχιτέκτονας μιας παράστασης που εγκολπώνει το μετά του Μπρεχτ και του Μπέκετ, το μετά του αξιακού μεγαλείου του Ευριπίδη και -προς έκπληξή μας- το μετά της επιθεώρησης.
Σε μια σχεδόν «α-κείμενη» δραματουργία, σε μια παράσταση που δεν ξεπερνά τα 55 λεπτά, όλοι αυτοί οι κόσμοι ανταμώνουν και εξακοντίζουν, κατά παντός, τις ριπές τους. Συλλειτουργώντας δε με ένα σκηνικό τοπίο εκκωφαντικής λιτότητας που, παρόλα αυτά, και ατμοσφαιρικό είναι και σημειολογικής αξίας.
Βλέποντας το κεφάλι της Αγλαΐας Παππά να ξεπροβάλλει μέσα από ένα γρανιτένιο κύλινδρο, μοιάζει με ον που παρήχθη μέσα σε ένα βιομηχανικό σωλήνα, με ενσώματο προϊόν. Πόσω μάλλον δε, όταν το λεξιλόγιο της ηρωίδας της περιορίζεται σε όρους αγοράς: give, take, buy, sell, profit, produce• ή όταν η περίεργη ηδονή που καθρεφτίζεται στο πρόσωπό της συνταιριάζει με τη συγκατάθεσή της να παραχωρήσει τα πάντα, άνευ όρων. «Πουλώ, ξεπουλώ τη χαρά, το πάθος, την ψυχή μου, τα δάκρυα, την καρδιά, τα μάτια, το στόμα, τη γλώσσα, τα στήθη, τις μνήμες, τα όνειρά μου, τα παλιά καλοκαίρια, τις πόρνες ελπίδες. Τα πουλώ όλα!» κραυγάζει και σαρκάζει.
Στα δεξιά της, ένα άλλο πλάσμα ερμηνευμένο από τον Αντώνη Μυριαγκό, που, στα όρια του συμβόλου κι αυτός, παραπέμπει σε ένα δαιμονισμένο, σε κυριευμένο από αριθμούς. Φορώντας ένα κοστούμι χρηματιστή, αλλά με πόδια γυμνά, επιτρέπει στους αριθμούς, τις προσθέσεις, τους πολλαπλασιασμούς να ορίσουν με μανία το σώμα και το στόμα του. Καθώς τα χέρια του υπολογίζουν πιο γρήγορα από το μυαλό του, καθώς οι ανάσες του μετρούν λιγότερες από το κέρδος του, πέφτει σε ένα ηδονικό παραλήρημα και στο τέλος αυνανίζεται παράγοντας πλούτο.
Χωρίς στιγμή να αγγίξει το ένα το άλλο, τα δυο αυτά όντα γίνονται φορείς μιας στρεβλής σεξουαλικής σχέσης, δίχως συναίσθημα, άγγιγμα, πάθος και ερωτικούς χυμούς, χωρίς φιλιά και βλέμματα, τυφλά παραδομένοι ωστόσο στη δίνη του χρήματος. Δίνη που δεν θα αργήσει να γίνει οδύνη και τελικά αλύχτισμα ζώου που καλεί απελπισμένα το ταίρι του ουρλιάζοντας «amor».
Άνθρωποι, απάνθρωποι, κατασκευάσματα –όπως όλοι μας λιγότερο ή περισσότερο- μιας κοινωνίας προς βρώση, που δεν αναγνωρίζει ιερό και όσιο, παρά μόνο κέρδος και ζημία. Για να φτάσει να ονοματίζει ως γεγονότα της πραγματικότητάς της τις «εκπτώσεις, τις βροχοπτώσεις, τις φονικές επιπτώσεις». Τους «αγωνιζόμενους νεκρούς, τους δημόσιους απαγχονισμούς»• ως μια άλλη διαδικασία κλιμάκωσης ή αποκλιμάκωσης των χρηματιστηριακών δεικτών.
Αυτή η τρομακτική απελπισία της ανθρώπινης ύπαρξης συνδιαλέγεται ευθέως με τον Μπέκετ, η πολιτική θέση και ο συγκαλυμμένος διδακτισμός του φινάλε με τον Μπρεχτ, η κριτική στάση στο πώς ο άνθρωπος έχει εξορίσει τα πρωτογονικά του ένστικτα συνομιλεί με τη «Μήδεια» του Ευριπίδη, ενώ οι νύξεις στο περίφημο «success story» προδίδουν στοιχεία επιθεωρησιακής ανησυχίας. Αν και εφορμώντας από κλασικούς θησαυρούς, ο Θόδωρος Τερζόπουλος πετυχαίνει (με βάση το κείμενο του Θανάση Αλευρά) να παρουσιάσει ένα θέαμα που συνομιλεί με την εποχή του και την ίδια ώρα την ξεπερνάει.
Ειδική μνεία για τους ηθοποιούς του -εγνωσμένης αξίας έτσι κι αλλιώς- που αν και δεν έχουν πραγματικό κείμενο να διαχειριστούν, δίνουν τέτοια βαρύτητα στις λέξεις σαν να βάζουν τίτλους σε πρωτοσέλιδα εφημερίδων.