O Νικόλας Περδικάρης γράφει για το ζωγράφο Ιωάννη Δενδρινό

dendrinos3 Ιωάννης Δενδρινός: Ζωγραφική

γράφει ο Νικόλας Περδικάρης

Τον τελευταίο καιρό συναντάω ένα σωρό καινούριους φίλους. Κάποιοι απ’ αυτούς μου δίνουν το χέρι και κάποιοι άλλοι –που για διάφορους λόγους δεν έτυχε να με «ανταμείψουν» με τη φυσική τους παρουσία– μου χαρίζουν ένα κομματάκι από τη φαιά τους την ουσία. Στους τελευταίους ανήκει και ο αυτοδίδακτος ζωγράφος Ιωάννης Δενδρινός, τα έργα του οποίου παρουσιάστηκαν μπροστά μου πρόσφατα στη στοά Κουρτάκη στο κέντρο της Αθήνας.
Δεν είχα ιδέα τι θα αντικρίσω και δεν περίμενα τίποτα, καλό ή κακό. Επειδή ωστόσο τρέφω μια μεγάλη εκτίμηση για τους ανθρώπους που μου πρότειναν να έρθω κοντά στο συγκεκριμένο καλλιτέχνη, είχα μόνο μια μικρή προσδοκία: να δω τουλάχιστον κάτι αληθινό. Όχι τίποτα φτιασιδωμένο, «σιδερωμένο», του κουτιού ή της βιτρίνας. Ο Καραγκιόζης στην αφίσα με καθησύχαζε. Η γκρίζα ειρωνεία του ήταν για μένα οικεία και σχεδόν την αποζητούσα. Μα και οι άλλες μορφές στην αίθουσα του πρώτου ορόφου Étage Litteraire, μου εξήγησαν αμέσως πως είχα να κάνω με έναν άνθρωπο «δικό μου». Ύστερα έφτυσαν απάνω μου τα χρώματα και τις λέξεις. Μα εμένα καθόλου δε με πείραξε αυτό.τις πιο παγερές ώρες της ημέρας. Στιγμές απόλυτης μοναξιάς ανάμεσα σε δύο μορφές, σε μέλη του σώματος που ενώ είναι διαθέσιμα προς απόλαυση, είναι ταυτόχρονα άφταστα και απομακρυσμένα. Νομίζω πως είδα κάπου γραμμένη τη φράση «έφυγες και μ’ άφησες» να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά. Και μου ήρθε να βάλω τα κλάματα. Όχι για το δραματικό της υπόθεσης, αλλά για αυτό το τόσο οικείο συναίσθημα. Έπειτα όμως δεν ήμουν σίγουρος αν αυτό το είχα όντως διαβάσει μέσα στον πίνακα ή αν απλώς το είχα αισθανθεί κοιτάζοντας το σύνολο των έργων.
Καθώς προχωρούσα, η νύχτα προχωρούσε και εκείνη. Ξεμύτιζε μέσα από πόδια ανοιχτά, μιας πόρνης ή μιας άλλης γυναίκας, εξίσου εφήμερης. Παρακάτω, μια σκηνή αποχαιρετισμού. Η πρώτη πρωινή δροσιά και μια σημαία «κασκολάκι», για σινιάλο. Μα πού τα έβλεπα, φίλε μου, όλα αυτά; Πώς; Ο Δενδρινός μού τα έδειξε. Αλλά και εγώ ήθελα να τα δω. Δεν είναι βέβαια προκλητικός ούτε ασεβής ο εν λόγω καλλιτέχνης. Κάθε άλλο. Σέβεται τον εαυτό του και τη ζωή που ζει. Κατ’ επέκταση, σέβεται και εμένα (που είμαι εκεί και παρατηρώ τα έργα του), επειδή είναι ειλικρινής μαζί μου. Και κάτι ακόμα: δε μου το παίζει σπουδαίος. Είναι σπουδαίος. Το μαρτυρούν τα υλικά του (μπογιές με τις οποίες βάφονται σπίτdendrinos2ια, ξύλα, χαρτόνια κ.λπ.), καθώς και η απλότητα της έκφρασής του. Ζωγραφίζει, αλλά είναι σαν να σκιτσάρει. Με σιγουριά, αφού οι γραμμές του είναι στέρεες, αλλά και με μια βιασύνη, όμοια με αυτή του ανθρώπου που θέλει να τα χωρέσει όλα μέσα στην 24ωρη περιπλάνησή του. Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι στη βόλτα που κάνει θέλει να με πάρει και εμένα μαζί του.
Ο Ιωάννης Δενδρινός ζει στην Πάρο για περισσότερα από τριάντα χρόνια και εργάζεται ως οικοδόμος. Μόνος του δίδαξε τον εαυτό του πώς «να βλέπει» και πώς να χρησιμοποιεί τα χρώματα. Έτσι που τώρα έχω ένα λόγο παραπάνω για να τον αγαπώ. Τον φαντάζομαι να ανεβαίνει σκαλωσιές, να κουβαλάει βαριά πρώτη ύλη κάτω απ’ τον ήλιο. Ύστερα να ξαποσταίνει μέσα στο γιγάντιο κρανίο ενός σπιτιού ακόμα υπό κατασκευή. Ένα δωμάτιο από αυτά, τα σκελετωμένα, θα είναι το δικό του. Διαφορετικό κάθε φορά. Μέσα εκεί θα φυλάει νοερά –ως κόρη οφθαλμού– όλη του την τέχνη. Σαν καλός «οικοδεσπότης» θα προσφέρει σε όλους τα φωσφορίζοντα χαλικάκια της ψυχής του. Αλλά και αυτό δε θα το κάνει με καμία διάθεση επίδειξης. Απλούστατα, το δωμάτιο του «θησαυρού» του δεν έχει πόρτα. Και αυτός στέκεται εκεί, μοιραίος εκπρόσωπος του πνευματικού του πλούτου. Σου λέει: Αυτός είμαι και άμα σου αρέσω… Πάντα όμως με ευγένεια. Ποτέ με θράσος. Ποτέ με κομπασμό. Γιατί είναι γνήσιος άνθρωπος. Και οι γνήσιοι άνθρωποι είναι υπερβολικοί μονάχα στο μέγεθος της ευαισθησίας τους. Ο Δενδρινός διαθέτει μπόλικη. Ευτυχώς.
Καθώς ετοιμάζομαι να φύγω, ρίχνω μια τελευταία ματιά στα πρόσωπα. Άντρες συνηθισμένοι μαζί με γυναίκες μιας κάποιας ηλικίας. Ανάμεσά τους έχω την αίσθηση πως θα δω –με σάρκα και οστά– τον ίδιο τον καλλιτέχνη. Για την ακρίβεια τον νιώθω να με παρακολουθεί από ώρα. Σαν να θέλει να δει και αυτός με ποιον τρόπο εγώ τον κοιτάζω μέσα απ’ τα έργα του. Σαν να ‘χει την περιέργεια να μάθει αν όλα αυτά μου φαίνονται σκληρά ή «ξένα». Όμως τι ποιο φυσικό, να έχει κανείς μια δεύτερη ζωή και μια τρίτη; Ιδίως όταν συναναστρέφεται για κάμποσο τους τοίχους, τα ξύλα, τα μπετά; Για καλή του τύχη, το ρευστό υλικό δεν πήζει. Δεν σκληραίνει όσο υπάρχουνε τα χρώματα. Στη θέση μιας άχαρης μέρας έρχεται, τις περισσότερες φορές, μια άλλη πιο ενδιαφέρουσα. Ζωηρή και ερωτεύσιμη, όπως η αύρα του ζωγράφου που τολμά να τη ζωγραφίσει. Να γιατί αυτός δεν είναι τελικά παρών στο δωμάτιο της έκθεσης. Έχει ακόμα πάρα πολλά να δει εκεί έξω. Και ελπίζω πάντα να τα μοιράζεται μαζί μου, έστω και δια της απεικόνισης. Αποχωρώντας βέβαια τον χαιρετάω στ’ αλήθεια. Γιατί, όπως σωστά μάντεψα, η αυτοπροσωπογραφία του βρίσκεται –διόλου συμπτωματικά– δίπλα στην έξοδο.

Η έκθεση του Ιωάννη Δενδρινού με τίτλο «Ζωγραφική» φιλοξενείται στην αίθουσα του πρώτου ορόφου Étage Littéraire (Κολοκοτρώνη 59Β & Λίμπονα, Στοά Κουρτάκη). Θα διαρκέσει ως την Κυριακή, 23 Νοεμβρίου.
Ώρες λειτουργίας: καθημερινά 12.00-18.00
Επικοινωνία: 210 3839355 και [email protected]