για την ιστορία και μόνο

ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ

Η γοητεία της υπήρξε εμβληματική.
Όπως άλλωστε κάθε τι λάθος.

γράφει ο  Απόστολος Θηβαίος.

Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.com κλικ εδώ

Η ιστορία είναι ένα περιττό βάρος; Αν δεν σχετιζόταν μ΄ανθρώπινες ζωές, αν δεν υπήρχε αυτός ο κατάφωρος κυνισμός που εξελίσσεται σε κάτι μοναδικό μέρα τη μέρα, θα μπορούσαμε ν΄αποχαιρετήσουμε για πάντα την ιστορία; Ζήτω η μνήμη. Ή ακόμη καλύτερα, μια διαδικασία ψυχολογικής φύσεως, όπως ο τρόμος ή ο πανικός. Το πιο ενδιαφέρον δε, γι΄αυτά τα δύο είναι πως αμφότερα έχουν αποτελέσει σύγχρονες διαστροφές.
Λοιπόν, δεν θα μπορούσε να φανταστεί κανείς μεγαλύτερη νεύρωση απ΄την ιστορία την ίδια. Ο ρυθμός με τον οποίο εξελίσσεται το παρόν δεν μας άφησε άλλη επιλογή. Στρέφουμε το πρόσωπό μας προς το παρελθόν, εξερευνούμε, ανακαλύπτουμε, εστιάζουμε σε υποθέσεις που έχουν οριστικά τελειώσει. Καθιερώνονται αξίες όπως η ιστορική, γέννημα της ίδιας της επιστήμης.Η ύπαρξή της μπορεί ν΄αποδοθεί στο δισταγμό μας να καταπιαστούμε στην αιωνιότητα με τη μνήμη ως παθολογία αυτή τη φορά. Κρατούμε λοιπόν το μοναδικό ρόλο που έχει απομείνει διαθέσιμος. Συντηρούμε την ανθρώπινη δράση που συνέβη κάποτε, θεωρώντας την από μια θέση ικανότερη, θέση ισχύος. Δεν υπάρχει άλλη κατεύθυνση, πέρα απ΄την αναλαμπή του παρελθόντος. Κάθε τέχνη τάσσεται στο πλευρό της. Κάθε έκφραση ανατρέχει στη μυθολογία της, αντλεί απ΄το περιεχόμενό της, προβαίνει σ΄εκτιμήσεις. Επιδιώκει τη δόξα της που είναι πάντα η ομορφιά στην πιο πνευματική της έκφραση. Η ιστορία είναι πια μια πραγματικότητα. Το μέλλον εμπεριέχει κινδύνους αισθητικούς και αρέσκεται στην πρόκληση.
Δεν υπήρξε άλλη επιστήμη, πέρα απ΄την ιστορική που να επηρέασε τόσο αποφασιστικά το συλλογικό αίσθημα. Οι απεχθείς γενοκτονίες, οι απρόσωποι αριθμοί στα σχολικά εγχειρίδια, μια περασμένη ακμή, τα πρόσωπα και τα δράματα αποτέλεσαν μια μνήμη συναισθηματική. Σημειώνεται πως δεν πρόκειται για βιωμένα γεγονότα. Η επιρροή τους όμως παραμένει αφύσικη, σε μια αντίστροφη αναλογία, αν συλλογιστεί κανείς την απόσταση. Μ΄αυτήν τους όμως την ιδιότητα εγκαλούνται ως τις μέρες μας, επαναλαμβάνοντας πια τα ίδια κεφάλαια, σε μια διδασκαλία ατέλειωτη. Σε καμιά άλλη θρησκεία πέρα απ΄αυτήν της ιστορίας δεν υπήρξε δόγμα τόσο ευρύ. Με τυπολατρίες, ευσέβειες, τη βαθιά έννοια της κατανόησης και της συγχώρεσης. Πιστές γενιές διδάσκονται την έννοια του κόσμου μέσα απ΄την τέχνη και την επιστήμη που παραμένουν καταδικασμένες στην ιστορικότητα του Λεβί. Μια μεταμέλεια δίχως ηλικία. Ίσως αυτό ακριβώς το τελευταίο στοιχείο, η ιστορία ως εξομολόγηση της ανθρώπινης παρουσίας, μεσσιανική και απρόσιτη, να σημαδεύει και να ερεθίζει. Ίσως πάλι αυτή η ίδια διδασκαλία να είναι η ειρωνεία για τη συγκρατημένη πρόοδο, τη χαμένη κατεύθυνση, τη δέσμευση απέναντι στην ήδη διαμορφωμένη πραγματικότητα. Ένα αντίβαρο στην εξελικτική, ακούραστη ροπή μας.
Σε κάθε περίπτωση ένα πρόσωπο αγνώστων λοιπών στοιχείων εμφανίζεται στη σκηνή. Περιπλέκεται καθώς εξιστορεί, προσπαθώντας εναγωνίως να μας υποδείξει μια εμβληματική εποχή. Εκείνο όμως που έχει σημασία είναι πως το πρόσωπο αυτό είναι φανερό ότι πασχίζει να συλλάβει αυτό που ο ζωγράφος ονομάζει ζωντανή ποσότητα. Με τη φαντασία του κατεστραμμένη ζητά πάντα τη συγνώμη. Η παρουσία του είναι αποστολική.Επαναλαμβάνει ήθη, μόδες, προϊστορίες, φτωχά αλφάβητα και κώδικες. Μ΄όλο τον πόνο, την οργή και το μεγαλείο ενός αυτοκράτορα.
Η ιστορία αποτέλεσε και εξακολουθεί ν΄αποτελεί την καταγραφή ανθρώπινων τύψεων. Το ψεύδος της υπήρξε πάντα αντίστοιχο των αμφιβολιών που εγείρουν μια γραπτή μαρτυρία ή ένα φωτογραφικό ντοκουμέντο.Μ΄άλλα λόγια είναι ένα δημιούργημα βαθιά ανθρώπινο, συνοψίζοντας μια ανεκτίμητη, αποστολική αξία. Πλήθος πιστών συνωστίζονται εμπρός από ταμπλό βιβάν, προβαίνοντας σ΄αναγραμματισμούς των επιστημονικών συμπερασμάτων. Η ιστορία αποτέλεσε ένα αντίβαρο της πίστης, μια ευκαιρία ισορροπίας. Αυτή η τελευταία ως διαχρονική παθολογία παραχωρεί μια ελαστικότητα στη μεταφυσική θεώρηση του κόσμου.Η ιστορία αποτέλεσε μια τελετή μύησης στο μυστήριο του χρόνου. Μια διαρκής διατριβή στην ερμηνεία του απροσδόκητου. Μια φιλολογική ανθολογία της ανθρώπινης παρουσίας. Η δήλωση του Ζαν Ζενέ φαντάζει τόσο κατάλληλη στην περίπτωση της ιστορίας.

1.«Η ζωή είναι ένα πορνείο δίχως τοίχους», Ζαν Ζενέ