Ιστορικά ταξίδια, Κινηματογράφος
ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΚΑΙΡΟΙ, Τσάρλι Τσάπλιν
24grammata.com/Αμερική (αφιέρωμα εν προόδω)
Εξερευνώντας την “Ωραία Αμερική” (9η στάση, αφιέρωμα εν προόδω)
γράφει ο Απόστολος Θηβαίος.
Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.com κλικ εδώ
Ο Απόστολος Θηβαίος θα είναι ο οδηγός και ο ξεναγός μας σε αυτό το πανέμορφο ταξίδι στην Αμερική του ωραίου, του έρωτα και της φαντασίας.
ένατη στάση του οδοιπορικού
ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΚΑΙΡΟΙ
Τσάρλι Τσάπλιν
Οι μοντέρνοι καιροί φθάσαν, γλυκέ Σαρλό των αρχών του αιώνα. Οι καιροί που οραματίστηκες ντυμένος με την περιβολή των δρόμων, έφθασαν μαινόμενοι. Οι βιομηχανικές μέρες και οι μεγάλες πόλεις σηκώθηκαν, σαν το ιαπωνικό νησί που ολοένα μεγαλώνει. Οι πολιτείες επιβιώνουν μες στις ομίχλες και τις επαναστάσεις, οι πολιτείες φλέγονται από ξαφνικές επαναστάσεις που κρατούν λιγότερο ακόμη και από μια ζωή.
Η συγκλονιστική, σιωπηρή μορφή σου δεν πέρασε στην ιστορία. Προέκυψε φυσική, σαν μια εξέλιξη αναπόφευκτη. Φτιάχτηκαν ακόμη εστιατόρια γρήγορων γευμάτων και παραγκουπόλεις γύρω από τις βαριές βιομηχανίες του χάλυβα και των αρωμάτων. Λερωμένα ποτάμια, όλο φθόριο και πνιγμένα φεγγάρια ενός παλιού, ευτυχισμένου κόσμου. Και εσύ Σαρλό, με την πληθωρική σου ενδυμασία, ευτυχής και μισομεθυσμένος βαστώντας με τα χέρια σου τους πυλώνες της ανάπτυξης, δεν φαντάστηκες το βαθμό της εξάπλωσης. Κάποτε χαμίνι στο σώμα της πόλης, ένας ηρωικός άνθρωπος. Ο πρώτος του είδους που θα ξεπηδήσει από την ιστορία και θα διαπρέψει μες στην τρομερή απελπισία, καίγοντας τις αρετές του, στήνοντας κορυφαίες προδοσίες από ελπίδα και πολύχρωμο pvc. Ο Σαρλό στο σιδηροδρομικό σταθμό του Παρισιού, παρίας στην Νέα Υόρκη των αρχών του αιώνα, όταν η νέα ήπειρος περιείχε ακόμη ακέραια τη δυνατότητά της. Ο Σαρλό με τα έντεκα κορίτσια του, αποκλεισμένος, στα πόδια της μηχανής, μια προβολή στις οθόνες, με την ένταση και την αφοπλιστική σιωπή του. Ο Τσάρλι στα φθηνά ξενοδοχεία, στις δουλειές των λίγων δολαρίων, εμπρός από τις μηχανές περιχαρής, κλείνοντας οριστικά τις μηχανές και τους μεγάλους λέβητες. Ο Τσάρλι που αν κοιταχτεί από κοντά λούζεται από την αγωνία, ο Τσάρλι στις κινηματογραφικές αφίσες, σαν άλλος Προμηθέας, ένα φορτίο στο σώμα του κόσμου. Ο Τσάρλι θα κάνει μια επανάσταση, ο Τσάρλι φτιάχνει μια τέχνη από περιεχόμενο, ο Τσάρλι που δεν χάνει την πίστη και τ΄όραμά του ακόμη και όταν ξεπροβάλλουν θλιβεροί οι μοντέρνοι καιροί. Κάτι χρόνια ατομιστικά, η μοναξιά σου Τσάρλι μια υπόθεση κοινή για όλους μας, όταν ύστερα από χρόνια, στην ίδια θέση με σένα, η ανθρωπότητα χάνει λίγο λίγο τις σάρκες και την ανθρωπιά της, βιώνοντας τον ευτυχή της εξέλιξης θάνατο. Ο Τσάρλι στην τυποποίηση, μια μονάδα μες στον εξωφρενικό, παραγωγικό μηχανισμό, ολοένα και πιο αδύναμος να ακολουθήσει την εποχή. Με το ρυθμό του που χάνεται και κερδίζεται, όπως τραγούδι μες στον άνεμο. Ο Τσάρλι είναι γνωστός στον τόπο του ως προφήτης. Χαράζει στο χώμα ή στον άνεμο τα λόγια του, μιλά μ΄όλόκληρο το σώμα, με μια ωραία, τρυφερή κραυγή που όλο χτυπά πάνω στους τοίχους και τα χρόνια. Στα πόδια του Τσάρλι συντρίμμια του μέλλοντος, στα μάτια του Τσάρλι η απελπισία και η πείνα και η φτώχεια, δίδυμες αδερφές ετούτου του κόσμου. Η ρίζα και το διαψευσμένο όνειρο, για πάντα στο βλέμμα σου Τσάρλι.
Οι μοντέρνοι καιροί προβλήθηκαν το 1936. Μία από τις κορυφαίες ταινίες του πολυσύνθετου Τσάρλι Τσάπλιν, καθρέφτισε την ένταση και την αγωνία ενός μεταβαλλόμενου κόσμου. Στην αυγή ενός νέου πολέμου και με το βάρος μιας καταστροφικής εποχής, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι μοντέρνοι καιροί φθάσαν θρυλικοί για να αποσαφηνίσουν πια οριστικά, σε όρους ρεαλιστικούς, την ανθρώπινη προσπάθεια για επιβίωση.
Ο Τσάρλι Τσάπλιν κατέληξε ανήμερα τα Χριστούγεννα, το 1977. Οι καιροί του δεν ήταν απλά μοντέρνοι, μα αντιπροσωπευτικοί μιας ολόκληρης εποχής. Μια προβολή του μέλλοντος, μια αναπαράστασή της εποχής μας με τη γνήσια εκείνη σιωπή του Τσάρλι Τσάπλιν. Την τόσο συμβατή με τη δραματική, την επίκαιρη μοναξιά ενός κόσμου βασισμένου στα κελεύσματα των σύγχρονων, βιομηχανικών ειδώλων.
Έκτοτε, Τσάρλι, τραγουδούμε τους μοντέρνους καιρούς, με τη συνείδηση μιας τρομερής απογοήτευσης, καθώς εσύ, και μόνον εσύ διατηρείς ακόμη αναφαίρετο το δικαίωμα να παλέψεις με τη μηχανή. Εις τ΄όνομα της ίδιας της ζωής μας, Τσάρλι.