Ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΩΣ ΑΦΟΡΜΗΣΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ .

24grammata.com (συλλογή Παπαδιαμάντη)

γράφει η Σοφία Δ. Κανταράκη, Φιλολόγου-θεολόγου.

Καθηγήτρια Μ.Ε.

Τι σχέση θα μπορούσε να έχει ο όρος οικολογία και οικολογική συνείδηση με τον Παπαδιαμάντη; μπορεί η φυσιολατρία του πεζογράφου, έχοντας ξεδιπλωθεί σε μια εποχή που το περιβάλλον δεν απειλούνταν τόσο άμεσα, να ευαισθητοποιήσει, να εμπνεύσει και παράλληλα να καθηλώσει τους μαθητές σε αναγνωστικές περιπέτειες που θα αποτελέσουν δίαυλο περιβαλλοντικής παιδευτικής αγωγής;

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που, αβασάνιστα, μπορούν να βρουν απάντηση, αν ανατρέξουμε στα φυσιολατρικά, ιαματικά μονοπάτια, που η γραφίδα εκείνου χάραξε. Η συγκεκριμένη μελέτη προσεγγίζει την παπαδιαμαντική γραφή μέσα από τους άξονες της φυσιολατρικής και οικολογικής θεματολογίας. Οι άξονες αυτοί θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν γόνιμα στο πλαίσιο της διδασκαλίας του Παπαδιαμάντη στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, με αφορμή την υλοποίηση περιβαλλοντικών προγραμμάτων.

Αν καταγράφαμε τους λογοτέχνες που εξυμνούν τη φύση, ο Παπαδιαμάντης σίγουρα θα κατείχε την πρώτη θέση, αφού δεν υπάρχει διήγημα του που να μην αναδεικνύει το μεγαλείο του φυσικού τοπίου και να μην εστιάζει στην αλληλένδετη σχέση της φύσης με τον άνθρωπο. Η φύση για αυτόν ισοδυναμεί με ένα μυστηριακό κομμάτι της θεϊκής δημιουργίας, τμήματα του οποίου βαθμιαία ξεδιπλώνονται σε ένα κολλάζ καθημερινών παραστάσεων, που δεν παύει ποτέ να μας εκπλήσσει με απρόσμενες εναλλαγές.

Έστω και μεταγενέστερα θα τολμούσε, λοιπόν, κάποιος να χρησιμοποιήσει τον όρο οικολογία για τα διηγήματα του πεζογράφου της Αθηναϊκής περιόδου. Ιχνηλατώντας πληθώρα διηγημάτων του, ξετρυπώνουμε οικολογικά αποτυπώματα που μπορούν να συνθέσουν ένα παζλ εικόνων επαναπροσδιορισμού της στάσης μας σε ένα πλανήτη που σταδιακά καταρρέει. Ξεπροβάλλουν αμέτρητες ειδυλλιακές εικόνες, που μπορούν να εστιάσουν στη σχέση ανθρώπου-φύσης και εμμέσως να ευαισθητοποιήσουν τους μαθητές μέσα από τη διδακτική παρέμβαση, χωρίς, όμως, να θεωρηθούν στείρος διδακτισμός.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ