Η νέα γυναίκα

 

24grammata.com/ κλέα γυναικών/

 

αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα  της γυναίκας (8 Μαρτίου), κλικ εδώ

 

Καλλιρόη Παρρέν (1861 – 1940).

Δράμα σε 4 πράξεις

24grammata.com/ free ebook

[κατέβασέτο]

Η Καλλιρρόη Παρρέν γεννήθηκε στα Πλατάνια Αμαρίου του νομού Ρεθύμνης της Κρήτης. Το πατρικό της όνομα ήταν Σιγανού, ενώ γνωστή στο χώρο των γραμμάτων έγινε με το όνομα του συζύγου της Ιωάννη Παρρέν, κωνσταντινουπολίτη δημοσιογράφου γαλλικής καταγωγής (τον οποίο παντρεύτηκε το 1880). Σε ηλικία έξι χρόνων εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της στην Αθήνα και μαθήτευσε στη σχολή Σουρμελή του Πειραιά, τη γαλλική σχολή Καλογραιών και τέλος στο Αρσάκειο, από όπου πήρε πτυχίο δασκάλας το 1878 και ανέλαβε τη διεύθυνση του παρθεναγωγείου της ελληνικής κοινότητας στην Οδησσό. Μετά το γάμο της στράφηκε στη δημοσιογραφία ως μέσο για τον αγώνα της υπέρ της χειραφέτησης των ελληνίδων. Στα πλαίσια της δραστηριότητάς της ίδρυσε το 1887 την Εφημερίδα των Κυριών, το πρώτο ελληνικό φεμινιστικό έντυπο, που κυκλοφόρησε ως το 1917 και συνέδεσε το όνομα της Παρρέν με το ελληνικό γυναικείο κίνημα, πήρε μέρος σε διεθνή φεμινιστικά συνέδρια στο Παρίσι (1889, 1891, 1896, 1914) και το Σικάγο (1893) και πραγματοποίησε σημαντικές ενέργειες υπέρ της γυναικείας προστασίας και εκπαίδευσης στην Ελλάδα (ίδρυση της Σχολής της Κυριακής των Απόρων Γυναικών και Κορασίδων το 1890, του Ασύλου της Αγίας Αικατερίνης το 1893, της Ενώσεως υπέρ της Χειραφετήσεως των Γυναικών και του Ασύλου των Ανιάτων το 1896 και του Λυκείου των Ελληνίδων το 1911). Ως αρθρογράφος συνεργάστηκε επίσης με τις εφημερίδες Ακρόπολις, Εστία και Εμπρός, καθώς και με το Ημερολόγιο του Σκόκου. Ανέπτυξε παράλληλα και πολιτική δραστηριότητα με διαβήματα υπέρ της καλυτέρευσης της κοινωνικής θέσης της ελληνίδας στις κυβερνήσεις Δελιγιάννη και Τρικούπη. Για την προσφορά της τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος (από τον βασιλιά Γεώργιο Β’ το 1936) και το αργυρό μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ τον ίδιο χρόνο πραγματοποιήθηκε τιμητική βραδιά στην αίθουσα του Παρνασσού υπέρ των πενήντα χρόνων της δράσης της και των εικοσιπέντε χρόνων λειτουργίας του Λυκείου των Ελληνίδων. Πέθανε στην Αθήνα. Στα πλαίσια της φεμινιστικής της δραστηριότητας κινήθηκε και η ενασχόλησή της με τη λογοτεχνία. Την πρώτη της επίσημη εμφάνιση ως συγγραφέας πραγματοποίησε με την έκδοση του μυθιστορήματος η Χειραφετημένη το 1900 (που είχε δημοσιευτεί προηγουμένως σε συνέχειες στην Εφημερίδα των Κυριών και αποτέλεσε το πρώτο μέρος της τριλογίας Τα βιβλία της αυγής· τα δύο επόμενα μέρη αποτέλεσαν Η μάγισσα και Το νέον συμβόλαιον). Ακολούθησαν μυθιστορήματα, θεατρικά, ιστορικά και ταξιδιωτικά έργα, όλα με τον ίδιο προσανατολισμό και χωρίς ιδιαίτερες λογοτεχνικές αξιώσεις. Βασικό χαρακτηριστικό του λογοτεχνικού έργου της Καλλιρρόης Παρρέν στο σύνολό του είναι η σκόπιμη στράτευσή του στον αγώνα υπέρ του γυναικείου ζητήματος, το οποίο αποτέλεσε στόχο ζωής για τη συγγραφέα και το οποίο τελικά εξυπηρέτησε τόσο με την πεζογραφική, όσο και με τη δραματική παραγωγή της. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Καλλιρρόης Παρρέν βλ. Καραβία Αιμιλία, «Παρρέν Καλλιρρόη», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια 19. Αθήνα, Πυρσός, 1932, Πολυκανδριώτη Ράνια, «Καλλιρρόη Παρρέν», Η παλαιότερη πεζογραφία μας· Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο Ζ΄ (1880-1900), σ.338-351. Αθήνα, Σοκόλης, 1997 και χ.σ., «Παρρέν Καλλιρρόη», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.)

24grammata.com/ free ebook

[κατέβασέτο]

έγραψαν για την Παρρέν…

Κρίσεις του κ. Γ. Τσοκοπούλου εις την «Εστίαν»
Η κ. Παρρέν προχθές το βράδυ μας έδωκε τον τύπον της νέας γυναικός. Η νέα γυναίκα δεν ομοιάζει με τας παλαιάς εις τας τρεις πράξεις του δράματος της κ. Παρρέν. Η παλαιά γυναίκα είνε η μητέρα, η οποία προσπαθεί να επιτύχη τον γάμον του υιού της με μίαν πλουσίαν ύποπτον διά να προικίση από την προίκα της τα γεροντοκόριτσά της. Η ιδία η μητέρα ηνέχθη μέσα εις το σπήτι της την ερωμένην του ανδρός της. Η ιδία η μητέρα αγοράζει νταντέλλες πέντε λιρών και λέγει εις τον άνδρα της ότι τας ηγόρασε μίαν λίραν. Ψεύδεται λοιπόν η παλαιά γυναίκα. Και είμεθα σύμφωνοι με την συγγραφέα.

Ακόμη είμεθα σύμφωνοι εις το ότι παλαιαί γυναίκες είναι αι κόραι της οικογενείας αυτής, άδεια πλάσματα, κεφαλάκια κούφια, καταγινόμενα εις εκδρομάς εις τα μαγαζιά, εις φλυαρίαν, εις κοκεταρίαν, εις ανοησίας, εις όλας τας αθλιότητας, αι οποίαι κάμνουν την γυναίκα μόνον «σκεύος απολαύσεως», όπως λέγει η Αθηναία ζωγράφος. Ακόμη και η υπηρέτρια, η οποία φοβείται να είπη εμπρός εις τον κύριον διά κάποιον λογαριασμόν της μοδίστρας, είναι και αυτή παλαιά.

Απέναντι όλων αυτών των παλαιών γυναικών η ζωγράφος είναι νέα γυναίκα.

Ζη από την εργασίαν της και λατρεύει το ωραίον. Εις την πενθεράν της χαρίζει μίαν εικόνα του Παρθενώνος και μίαν προτομήν του Ερμού. Ξεκινά μόνη της διά το εσωτερικόν της Ανατολής, όπου ζωγραφίζει εξωκλήσια και όταν της χρειάζονται στεφάνια διά τον γάμον της, τα πλέκει μόνη της από άνθη του αγρού.

Προ πάντων δεν ανέχεται το ψεύδος. Την ζωήν της θέλει γεμάτην από αλήθειαν, σπαρμένην από άνθη ειλικρίνειας. Όταν από ένα πλαγινόν δωμάτιον ανακαλύπτη ότι ο σύζυγός της παρεσύρθη από παλαιόν πάθος και ελησμόνησεν, έστω και μίαν στιγμήν, τους όρκους που της είχε δώσει, τον αφίνει και μεταναστεύει εις την Αμερικήν. Τίποτε δεν είναι πλέον ικανόν να την κρατήση.

― Μου κάνεις φρίκην! λέγει επανειλημμένως εις τον αδύνατον, τον ανόητον και άτονον σύζυγον.

Έως εδώ η γυναίκα αυτή δεν είναι πολύ νέα. Η κυρία Παρρέν μας εζωγράφισεν ένα ωραίον τύπον γενναίας γυναικός, η οποία εγεννήθη ειλικρινής εις τον κόσμον, ήλθεν εις σχέσιν με το ωραίον, προσήρμοσε την καλλιτεχνικήν της ψυχήν εις περιβάλλον που εξέλεξεν η ιδία.

Αλλά πάρα κάτω είναι ακόμη ολιγώτερον νέα η γυναίκα αυτή. Επήρε το παιδί της και έφυγε. Και όταν ευρέθη εις τον κόσμον μητέρα ενός παιδιού, εργάζεται διά να το κάμη μάλιστα ένδοξον άνδρα.

Γυναίκες αυτού του είδους υπάρχουν εις τον κόσμον, αφ’ ότου ο Δημιουργός εσοφίσθη να διαιρέση το ανθρώπινον γένος εις άρρενα και θήλεα. Αι γυναίκες, τας οποίας έρριψεν η τύχη εις το πλάι ανδρός αναξίου, ή υποφέρουν μαρτυρικώς την ζωήν των, ηφεύγουν. Και φεύγουσαι και έχουσαι παιδιά ν’ αναθρέψουν, εργάζονται διά να κερδίσουν το ψωμί της ημέρας. Πιθανόν να μη ζωγραφίζουν όλαι αλλά η εργασία είνε μία, είτε διεξάγεται με πινέλλα, είτε με βελόνην, είτε και με την σκάφην.

Έχω λοιπόν την αντίρρηση του τίτλου εις το ωραίον άλλωστε δράμα της κυρίας Παρρέν. Η νέα γυναίκα της είνε παλαιά, παλαιοτάτη, αιωνία. Ίσως είνε κάπως σπανία ακόμη. Φρονώ ότι σπανία θα είνε πάντοτε. Νέα όμως δεν είνε. Αν η απογραφή που θα γίνη τον Οκτώβριον, δεν εγίνετο μόνον αριθμητική απογραφή, αλλ’ ήτο και ψυχολογική, θα ευρίσκαμεν εις τα δελτάρια γυναίκας αυτού του είδους περισσοτέρας αφ’ ότι φανταζόμεθα.
Γ. Τ.

24grammata.com/ free ebook

[κατέβασέτο]