Προσωπικότητες
Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν: σύντομο βιογραφικό, εργογραφία
Apr
24grammata.com/ προσωπικότητες
Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν
Αν. Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
Έλαβε πτυχία Φιλολογίας και Ιστορίας από τα Πανεπιστήμια της Μπολώνια (Ιταλία, 1972), Ουτρέχτη (Ολλανδία, 1974) και Ιωαννίνων (1976) και διδακτορικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ (1987). Εργάστηκε ως μεταφράστρια στο Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1980-2000). Από το 2000 διδάσκει ως Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Ι.Α.ΚΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ειδικευμένη σε θέματα προφορικής ιστορίας, κοινωνικής μνήμης, εθνοτισμού και, πιο πρόσφατα, ανθρωπολογίας των μετασοσιαλιστικών κοινωνιών και της μετανάστευσης. Δημοσίευσε πολλά βιβλία και άρθρα στα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και ισπανικά. Είναι διευθύντρια του εργαστηρίου κοινωνικής ανθρωπολογίας και του αρχείου προφορικών μαρτυριών που στεγάζεται εκεί. Επιστημονική υπεύθυνη ερευνητικού προγράμματος για Φύλο και Μετανάστευση από την Νοτιοανατολική Ευρώπη (2004-2006).
Κατάλογος δημοσιευμάτων
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ
Α. ΒΙΒΛΙΑ – ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ
From Armatolik to People’s Rule: Investigation into the Collective Memory of Rural Greece (1750-1949). Hakkert. Amsterdam 1991. (δημοσιευμένη διδακτορική διατριβή)
Αvάπoδα χρόvια. Συλλoγική μvήμη και ιστoρία στo Ζιάκα Γρεβεvώv, 1900-1950. Αθήνα: Πλέθρον 1997.
Περασάμε πoλλές μπόρες, κoρίτσι μoυ… Αθήνα: Πλέθρον 1999.
Roberto Cipriani, Vittorio Cotesta, Nikos Kokosalakis, Riki Van Boeschoten, Episkepsi, Il Villagio Armonioso. Tradizione, modernità, solidarietà e conflitto in una comunità greca. Milano: Francangeli 1999.
(υπό έκδοση) Loring Danforth & Riki Van Boeschoten, Children of the Greek Civil War. Refugees and the Politics of Memory. University of Chicago Press.
Β. ΆΡΘΡΑ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
«Myth and History in Greek Folk Songs Related to the War of Independence», Journal of the Hellenic Diaspora vol.XIII, no 3 + 4 (1986)
Cucharas de oro y manzanas podridas, Historia y fuente oral no. 4 (1990)
Κλεφταρματoλoί, ληστές και κoιvωvική ληστεία, Μvημωv 11 (1991)
The Peasant and the Party: Peasant Options and “Folk” Communism in a Greek Village, The Journal of Peasant Studies vol 20, no 4, July 1993, 612-639
Οι αγρότες και τo ΚΚΕ: Λαϊκός Κoμμoυvισμός στηv περίoδo της Αvτίστασης και τoυ Εμφυλίoυ, ΤΑ IΣΤΟΡIΚΑ 21 (1994) 365-390. (ελληνική εκδοχή του παραπάνω)
Γεωπoλιτική της ελληvικής Αvτίστασης: η περίπτωση της Βόρειας Πίvδoυ. Δoκιμές 6, special issue (Τo εμφύλιo δράμα) 1997.
Usage des langues minoritaires dans les départements de Florina et Aridea (Macédoine). Σε: STRATES No. 11 (1999) Ειδικό τεύχος (Le rapport rural- urbain en Grèce, évolutions récentes)
Mythe et histoire dans les chants populaires sur la guerre de l’ independance, Etudes Balcaniques no. 7, “L’image du heros dans les traditions orales du Sud-Est Europeen” (7-2000), 49-68
Romper el silencio de una violencia, Historia, Antropologia y Fuentes Orales, 24 (2000)
Δεκαετία του 1940: διαστάσεις της μνήμης σε αφηγήσεις ζωής της περιόδου. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών 107 α (2002) ειδικό τεύχος «Όψεις της προφορικής ιστορίας στην Ελλάδα (επ. Μ.Θανοπούλου, Α.Μπουτζοβή), σς. 135-156.
The Trauma of War Rapes: A Comparative View on the Bosnian Conflict and the Greek Civil War, History and Anthropology 14/1: 41-54 (2003)
“Unity and Brotherhood”? Macedonian Political Refugees in Eastern Europe, History and Culture of South Eastern Europe – An Annual Journal, Vol. 5/2003
Legami spezzati e memorie divise: I massacri bellici rivisti in prospettiva comparata, Memoria e Ricerca 21 (2006): 55-79)
Μουσεία και Προφορική Ιστορία, Εν Βόλω 2006
Codeswitching, Linguistic Jokes and Ethnic Identity: Reading Hidden Transcripts in a Cross-Cultural Context, Journal of Modern Greek Studies 24/2 (2006) 347-378.
Broken bonds and divided memories: war time massacres reconsidered in a comparative perspective, Oral History 35/1 2007: 39-48
Γ. ΆΡΘΡΑ ΣΕ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣ ΤΟΜΟΥΣ
De Macedoniers in Griekenland. In: H.Ramkema, E.Van Schaik (eds) “Tussen Recht en Repressie, Minderheden in Oost-Europa”, Amsterdam 1994: Instituut voor Publiek en Politiek. 147-163
Η “τάξη τoυ λαoύ” και η “τάξη τωv ζoρμπάδωv”: oι θεσμoί της λαoκρατίας στη λαϊκή μvήμη. Στo “Η Εθvική Αvτίσταση στηv Ευρυταvία” Αθήvα 1995
Politicized borders: The case of Greek Macedonia. In: H.Knippenberg & J.Markusse, Nationalising and Denationalising European Border Regions, 1800-2000. Amsterdam.: Kluwers 1999. pp. 83-106.
Pour une géopolitique de la Résistance grecque: le cas du Pinde du Nord. In: J-M. Guillon. R.Mencherini (eds) La Résistance et les Européens du Sud. Paris l’Harmattan 1999
The impossible return: coping with separation and the reconstruction of memory in the wake of the Civil War. In: M.Mazower (ed), After the War was Over: Reconstructing the Family, Nation and State in Greece, 1943-1960. Princeton University Press. 2000. pp. 122-141. Ελλ.μετάφραση στο Μαρκ Μαζούερ (επ) Μετά τον πόλεμο. Η ανασυγκρότηση της οικογένειας, του έθνους και του κράτους στην Ελλάδα, 1943-1960. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. (2004)
When Difference Matters: Sociopolitical Dimensions of Ethnicity in the District of Florina. In: J.Cowan (ed), Macedonia: The Politics of Identity and Difference. London: Pluto Press 2000, pp. 28-46.
Απαξίωση και αξιοποίηση των προφορικών μαρτυριών. Χ.Χατζητάκη-Καψωμένου (επ). Ελληνικός παραδοσιακός πολιτισμός: Λαογραφία και Ιστορία. Συνέδριο στη μνήμη της ‘Αλκης Κυριακίδου-Νέστορος. Θεσσαλονίκη: Παραρτηρητής 2001. σς. 159-165
Peasants and “Tsorbatzides”. Interactions between Local Politics, Social Stratification and the Nation-State in Greek Macedonia. In: Flip Lindo & Mies van Niekerk (eds), Dedication and Detachment. Essays in Honour of Hans Vermeulen, Amsterdam: Het Spinhuis 2001
Επαναπατρισμός σε μια ξένη πατρίδα. Η επιστροφή των παιδιών του εμφυλίου. Πρακτικά του Συνεδρίου «Το παρόν του παρελθόντος: Ιστορία, Λαογραφία, Κοινωνική Ανθρωπολογία». Σχολή Μωραίτης
(με την Κωνσταντίνα Μπάδα), Εισαγωγή στο Π.Τόμσον, Οι φωνές του παρελθόντος, Αθήνα: Πλέθρον, 2003.
“Little Moscow and the Greek Civil War. Memories of Violence, Local Identities and Cultural Practices in a Greek Mountain Community” In F.Cappelletto (ed), Memory and World War II. An Ethnographic Approach’. Oxford: Berg, pp. 39-64.
“Ενότητα και Αδελφότητα”: σλαβομακεδόνες και έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην Ανατολική Ευρώπη, στο Ε.Βουτυρά, Β.Δαλκαβούκης, Ν.Μαραντζίδης, Μ.Μποντίλα (επ), “Το όπλο παρά πόδα”. Οι πολιτικοί πρόσφυγες του ελληνικού εμφυλίου πολέμου στην Ανατολική Ευρώπη, Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Παν. Μακεδονίας, 2005, σ. 45-72.
Public Memory as Arena of Contested Meaning: A Student’s Project on Migration. In: P.Hamilton and L.Shopes (eds), Oral History and Public Memories, Philadelphia, Temple University Press. 2008, p. 211-230
(με τους Ε.Βουτυρά, Τ.Βερβενιώτη και Δ.Δαλκαβούκη), Εισαγωγή, στο Ρ.Βαν Μπούσχοτεν, Ε.Βουτυρά, Τ.Βερβενιώτη, Β.Δαλκαβούκη, Κ.Μπάδα (επ), Μνήμες και Λήθη του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο, 2008.
Μνήμες, τραύματα και μετα-μνήμη: το “παιδομάζωμα” και η επεξεργασία του παρελθόντος, στο Ρ.Βαν Μπούσχοτεν, Ε.Βουτυρά, Τ.Βερβενιώτη, Β.Δαλκαβούκη, Κ.Μπάδα (επ), Μνήμες και Λήθη του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο, 2008.
From ‘Janissaries’ to ‘Hooligans’: Greek and Macedonian Refugee Children in Communist Hungary, in M.Todorova (ed), Remembering Communism: Genres of Representation, New York: Social Science Research Council, 2010, 155-186
(υπό έκδοση) «Η έμφυλη βία ως μήνυμα: μια συγκριτική προσέγγιση της επιτελεστικής λειτουργίας της βίας σε εμφύλιους πολέμους». Στο Ε. Παπαταξιάρχης και Ε. Πλεξουσάκη (επιμ.), Αναθεωρήσεις του πολιτικού: Ανθρωπολογική και ιστορική έρευνα στην ελληνική κοινωνία. Τόμος 1ος: Κράτος και πολιτικές της βίας στη νεότερη και σύγχρονη Ελλάδα. Αθήνα: Αλεξάνδρεια
Δ. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ
Π.Τόμσον, Οι φωνές του παρελθόντος, Αθήνα: Πλέθρον, 2003.
(με Ε.Βουτυρά) Ανάμεσα σε παρελθόν και παρόν. Εθνογραφίες του μετασοσιαλιστικού κόσμου, Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική, 2007
(με τους Ε.Βουτυρά, Τ.Βερβενιώτη, Β.Δαλκαβούκη και Κ.Μπάδα (επ)), Μνήμες και Λήθη του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο, 2008.
T.Lewellen, Πολιτική Ανθρωπολογία, Μια Εισαγωγή. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική, 2009