Aποκωδικοποιώντας τις επωνυμίες των σκαφών

24grammata.com/ από τη ζωή των λέξεων

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

Τι σημαίνουν οι επωνυμίες: Criss craft, Posillipo, Cattillina, Zodiac, Honda κ.ά.

Σαφέστατα, δε θα αγαπήσουμε ή θα αντιπαθήσουμε ένα σκάφος ή μια μηχανή από το όνομα του. Το όνομα του, όμως, θα είναι για μας πάντα το σημείο αναφοράς, το μόνο που θα μένει ακόμα και αν ξεχάσουμε όλα τα τεχνικά χαρακτηριστικά του σκάφος, ακόμα και αν ξεθωριάσουν όλες οι αναμνήσεις ή τα ανεκπλήρωτα όνειρα που είχαμε γι αυτό. Ας προσπαθήσουμε να γνωρίσουμε που οφείλουν την επωνυμία τους κάποιες από τις πιο γνωστές μάρκες σκαφών ή μηχανών.

Chris craft

Πρόκειται, ίσως, για την πιο «κακοποιημένη» λέξη ανάμεσα στους ναυτικούς όρους. Ακούω συχνά να λένε : «θα αγοράσω κρις κραφ ή γκρις κραφ ή κρι κραφτ ή κρις κραβ» και εννοούν απλά μία ταχύπλοη βάρκα. Οποιαδήποτε βάρκα έχει τιμόνι και μηχανή για τους περισσότερους Έλληνες είναι κρις κραφτ. Τη σύγχυση επιτείνει και η λανθασμένη ετυμολογική ανάλυση από το έγκυρο (και το εννοώ ότι είναι πραγματικά έγκυρο, αλλά τα λάθη είναι…ανθρώπινα) Λεξικό του Γ.Μπαμπινιώτη (1998). Αντιγράφω: κρις-κραφτ (το) [ακλ.] μικρό και ταχύπλοο σκάφος για αγώνες και αναψυχή. [ΕΤΥΜ<αγγλ.criss (cross) : «σταυρωτός» + craft: «σκάφος»].

Και βέβαια το ταλαίπωρο πρώτο συνθετικό δεν είναι criss αλλά chris και δεν έχει καμία σχέση με το «σταυρωτό»(;!) αλλά με το όνομα του δημιουργού του: Cristopher.

Ο Cristopher Columbus Smith το 1874 κατασκεύασε τις πρώτες ξύλινες (φυσικά) ταχύπλοοες βάρκες. Πολύ αργότερα, θα τους δώσει την επωνυμία Chris craft

(δηλ. το σκάφος του Χριστόφορου!!!) Το Chris craft θα καθιερωθεί ως ταχύπλοο πολυτελείας (και, όταν λέμε πολυτελείας, το εννοούμε). Η επωνυμία, θα γίνει σε πολλές χώρες του κόσμου συνώνυμο του ταχύπλοου (κάτι ανάλογο με την επωνυμία αυτοκινήτων Jeep)

Posillipo

Τα Ιταλικά μηχανοκίνητα σκάφη Posillipo είναι μικρά στολίδια της γαλανής αρχόντισσας. Όμως, ελάχιστοι θαλασσινοί γνωρίζουν τη σημασία της επωνυμίας Posillipo. Προέρχεται από την ελληνική λέξη παυσίλυπον > posillipon, στα Ιταλικά . Οτιδήποτε σταματά τη λύπη, κατά τους αρχαίους ελληνες, ήταν παυσίλυπο (κατά το παυσίπονο). Μάλιστα, Posillipon ονομάζεται μία από τις πιο ειδυλλιακές περιοχές της Νάπολης, της Ιταλίας. Βρίσκεται πάνω σε ένα λόφο της και απ΄εκεί μπορείς να αγναντεύεις όλο τον κόλπο της Νάπολης και το Βεζούβιο. Το πανόραμα από το Possilipo είναι καταπληκτικό και για αυτό από την αρχαιότητα ήταν σημείο χαλάρωσης και περισυλλογής η περιοχή πήρε το όνομα της από τη Ρωμαϊκή εξοχική κατοικία του Publio Vedio Pollione. Πάντως, τα ναυπηγεία Posillipon βρίσκονται στη Sabaudia (Latina) και ανήκουν, πλέον στον όμιλο Rizzardi (Posillipo, Italcraft).

Catalina

Τα ναυπηγεία Catalina ιδρύθηκαν το 1969 από το Frank Butler, στo Los Angeles. Πήραν το όνομα τους από το νησί Santa Catalina (Αγία Αικατερίνη) 20 μίλια από την ακτή το Los Angeles. Το όνομα δεν παρουσιάζει τίποτα το εντυπωσιακό (σε αντίθεση με το σκάφος), όποιος διαθέτει ένα Catalina μπορεί να το ξαναβαφτίσει, δίκην αστεϊσμού, σε Κατερίνα, Κάτια ή Κατίνα

Jeanneau

Η Γαλλική εταιρεία Jeanneau κατασκευάζει από το 1957 μηχανοκίνητα και ιστιοπλοϊκα σκάφη (ξεκίνησε την παραγωγή με το μυθικό Sun Odyssey 54 DS). Πήρε την επωνυμία της από τον ιδρυτή Henri Jeanneau

Feretti

Οι Αδελφοί Feretti (Noberto και Alessandro) ξεκίνησαν ως πωλητες, στην Ιταλία, πολυτελών σκαφών της εποχής, όπως Chris Craft, San Lorenzo, Italcraft. To 1968 ίδρυσαν το πρώτο δικό τους ναυπηγείο. Από τότε και μέχρι σήμερα είναι το σημείο αναφοράς στα πολυτελή μηχανοκίνητα σκάφη

Zodiac

Η εταιρεία πρωτοπαρουσιάζεται ως κατασκευάστρια αεροστάτων και αεροπλοίων και γι αυτό της δόθηκε ένα «ουράνιο» όνομα: zodiac (:ζωδιακό). Το 1937, ο μηχανικός Pierre Debroutelle θα κατασκευάσει, για λογαριασμό της Zodiac, το πρώτο φουσκωτό πλεούμενο και στην αρχή θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για στρατιωτική χρήση

Honda

H Ιαπωνική βιομηχανία ιδρύθηκε το1948 από τον μηχανικό Soichiro Honda (1906- 1991). Το 1949 παρουσιάζει την πρώτη δίτροχη μηχανή, ενώ το 1962 το πρώτο αυτοκίνητο. Σχεδόν ταυτόχρονα (1963) θα εμφανιστει στη F1.Τις τελευταίες δεκαετίες η Honda marine είναι το σημείο αναφοράς στις εξωλέμβιες μηχανές.

Suzuki

Iδρύθηκε απο τον Michio Suzuki, στο Χαμαμάτσου της Ιαπωνίας, το 1909. Από τότε παράγει αξιόπιστες δίτροχες μηχανές, στη συνέχεια θα παρουσιάσει το πρώτο αυτοκίνητο, καθώς και τις αξιόπιστες εξωλέμβιες μηχανες.

Evinrude

Η επωνυμία των καθιερωμένων και φημισμένων εξωλέμβιων μηχανών οφείλεται στο δημιουργό τους Ole Evinrude. Ο Evinrude γεννήθηκε το 1877 στη Νορβηγία και κατασκεύασε την πρώτη εξωλέμβια το 1908 (Ισχύς: 1,5hp, Βάρος : 130Kg).